Wednesday 20 July 2016

नासाच्या शास्त्रज्ञांनी तयार केलेय अत्याधुनिक 2020 मार्स रोवर

                                                      नवीन 2020 मार्स रोवर             फोटो -नासा संस्था

नासा संस्था - 20 जुलै
नासाच्या तंत्रज्ञांनी  2020  सालीच्या मंगळ मोहिमेसाठी अत्यंत कठोर परिश्रम करून व आधुनिक तंत्रज्ञान वापरून  विकसित मार्स रोवर तयार केले आहे व हे मार्स रोवर 2020 सालीच्या उन्हाळ्यात पृथ्वीवरून अंतरिक्ष यानातून मंगळ ग्रहावर पाठवले जाईल व 2021 च्या फेब्रुवारीमध्ये ते मंगळ ग्रहावर पोहोचेल
हे सहाचाकी मार्स रोवर आधीच्या 2012 सालच्या मंगळ मोहिमेतील Curiosity रोवर सारखे दिसत असले तरी त्यात अनेक सुधारणा केल्या आहेत ह्या नवीन 2020 मार्स रोवरचा खर्च व धोका कमी करण्यासाठी त्याचे बाह्यरूप आधीच्या मंगळ मोहिमेतील Curiosity सारखेच ठेवले आहे मात्र आधीच्या मार्स रोवर मध्ये नसलेल्या अत्याधुनिक वैज्ञानिक उपकरणाचा व सुविधांचा त्यात समावेश केला आहे
हे  मार्स रोवर त्याला असलेल्या आधुनिक रोबोट आर्म,सेन्सर व कॅमेऱ्याच्या साहाय्याने अशा ठिकाणाचा शोध घेईल जिथे आधी जीवसृष्ठी अस्तित्वात असल्याचे पुरावे सापडतील नवीन Range ट्रिगरमुळे रोवरचा वेग व दिशा ह्यांचे नियंत्रण करता येईल रोवर वरील कॅमेरा व मायक्रोफोनचा संच मंगळावरील पूर्वी न पाहिलेले दृश्य टिपेल व आवाज रेकॉर्ड करेल व पृथ्वीवरील संशोधकांना ऐकवेल 
मंगळावर मानवाला जाण्यासाठी व राहण्यासाठी आवश्यक वातावरण त्या ठिकाणी आहे का ? असल्यास मानवाला आवश्यक असलेले ऑक्सिजनचे योग्य प्रमाण व अस्तित्व तिथे आहे का? असे मानवाला पूरक वातावरणाचे ठिकाण रोवर तिथे शोधेल
तिथल्या वातावरणात पॅराशूट कसे उघडते ते अजूनही कोणी पाहिले नव्हते पण आता ते पाहायला मिळेल मार्स रोवरच्या कॅमेऱ्याच्या साहाय्याने रोवरचे मंगळाच्या पृष्ठभागावरील लॅण्डिंगचे ठिकाण दिसेल त्या मुळे नकाशाच्या साहाय्याने ते ठिकाण योग्य आहे की नाही हे शास्त्रज्ञांना ठरवता येईल व ते ठिकाण पाहिजे तेव्हा त्यांना बदलताही येईल
मायक्रोफोनमुळे पहिल्यांदाच मंगळावरील आवाज ऐकण्याची सुवर्णसंधी संशोधकांना मिळणार आहे
नासाच्या 2008 च्या Phoenix Mars Lander  ह्या आधीच्या मंगळ मोहिमेतही मायक्रोफोन होते पण त्याचा   प्रत्यक्ष वापर करण्यात आला नव्हता आता नवीन रोवर मधल्या मायक्रोफोनचा मात्र उपयोग होईल असे नासाच्या 2020 मंगळ मोहिमेचे डेप्युटी प्रोजेक्ट मॅनेजर Matt Wallase ( JPL ) ह्यांना आशा वाटतेय
ह्या नवीन मार्स रोवर मध्ये ड्रिल मशीन बसवलेली असून त्या द्वारे मंगळावरील पृष्ठभागातील दगड फोडून व माती खणून मिनरल्सचे नमुने गोळा केल्या जातील व अत्याधुनिक कॅमेऱ्याच्या सुविधेमुळे तिथल्या दगडाचे छायाचित्र पाहून त्याचा प्रकार ठरवता येईल संशोधकांना आवश्यक असलेल्या प्रकाराचा खडक शोधून त्याचे जवळून निरीक्षण ह्या मुळे करता येणार आहे
रोवरच्या रोबोटिक हाताने हे नमुने गोळा करून तिथे असलेल्या रॅक मधील जवळपास तीस सॅम्पल टयूब मध्ये व्यवस्थित भरून सील केल्या जातील व पृथ्वीवर आणले जातील ह्या नमुन्यावर नासाच्या प्रयोग शाळेत पृथ:करण करून सखोल संशोधन केल्यानंतर संशोधकांना मंगळावर खरेच जीवसृष्ठी अस्तित्वात होती की नव्हती ह्या गोष्ठीचा आणखी सबळ पुरावा मिळेल
एकदा का ह्या मोहिमेला अंतिम मंजुरी मिळाली की,मार्स रोवरची टेक्निकल व प्रोग्रॅमॅटिक review प्रोसेस साठीच्या KDP ह्या कठीण चाचणीचे चार टप्पे यशस्वीपणे पार करावे लागतील ज्यात concept पासून टेस्टिंग पर्यन्तच्या सर्व बाबींचा समावेश असेल
मार्स 2020 मंगळ मोहिमेचे प्रोग्रॅमर व नासाच्या वॉशिंग्टन येथील मुख्यालयाचे Executive GeorgeTahu (JPL) ह्यांनी दिलेल्या माहिती नुसार मार्स 2020 रोवरचे  डिझाईन Curiosity सारखेच ठेवून स्पेस हार्डवेअर देखील बरेचसे सारखेच वापरण्यात आले आहेत त्या मुळे रोवरने पहिला व दुसरा टप्पा यशस्वीपणे पार केला असून आता त्याचा तिसरा टप्पाही पार पडला आहे त्या मुळे 2020 मार्स रोवर शेवटच्या चवथ्या व अंतिम चाचणीकडे वाटचाल करत आहे
हि  2020 मार्स रोवर मोहीम नासाच्या मार्स एक्सप्लोरेशन प्रोग्रॅमचाच एक भाग आहे सद्या यात दोन अक्टिव्ह रोवर व तीन यानांचा समावेश आहे 2018 मध्येही एक स्थिर लॅण्डर पाठवण्याचा शास्त्रज्ञांचा विचार आहे ह्या मुळे मंगळ ग्रहाच्या पृष्ठभागाखालील अंतर्गत भागाचीही सखोल माहिती मिळेल   
हे संशोधन आगामी मंगळ मोहिमेसाठी महत्वाचा टप्पा ठरेल शिवाय नवीन संशोधित माहिती आगामी मानवाच्या मंगळ यात्रेसाठी व त्याच्या तिथल्या भविष्यातील निवासासाठी मैलाचा दगड ठरेल

No comments:

Post a Comment