Monday 29 January 2024

मंगळावरील आकाशातील 72 व्या यशस्वी ऊड्डाणानंतर Ingenuity मंगळयानाचे काम थांबले

NASA’s Ingenuity Mars Helicopter is seen Aug. 2, 2023, in an enhanced-color image captured by the Mastcam-Z instrument aboard the agency’s Perseverance Mars rover.

नासा संस्था -25 जानेवारी

नासाच्या Perseverance मंगळयानासोबत मंगळावर पोहोचलेल्या आणी तेथील आकाशात पहिली भरारी मारुन परग्रहावर ऊड्डाण करणारे पहिले हेलिकॉप्टर अशी ऐतिहासिक नोंद करणाऱ्या Ingenuity मंगळयानाचे ऊड्डाण आता थांबले आहे 

18 जानेवारीला Ingenuity मंगळयानाने मंगळावरील आकाशात 72 वे यशस्वी ऊड्डाण करून तेथील भागातील व वातावरणातील महत्वपुर्ण संशोधीत माहिती गोळा केली पण  ऊड्डाणानंतर परतताना मंगळभुमीवर ऊतरताना Ingenuity हेलिकॉप्टर क्षतीग्रस्त झाले त्याचे  Rotor Blade डॅमेज झाले त्या मुळे आता Ingenuity मंगळावरील आकाशात ऊड्डाण करु शकणार नाही 

Ingenuity Spots the Shadow of Its Damaged Rotor Blade

 Ingenuity हेलिकॉप्टरने घेतलेल्या फोटोत 72 व्या ऊड्डाणानंतर मंगळभुमीवर ऊतरताना Damage झालेल्या Rotor Blade ची सावली दिसत आहे- फोटो -नासा संस्था 

नासाचे Administrator Bill Nelson म्हणतात, "Ingenuity हेलिकॉप्टर बनवताना शास्त्रज्ञांना ह्या हेलिकॉप्टर कडुन मंगळा्रील आकाशात महिनाभरात फक्त पाच ऊड्डाणे अपेक्षित होती पण ह्या हेलिकॉप्टरने एकामागून एक अशी यशस्वी ऊड्डाणे करीत शास्त्रज्ञांना आश्चर्यचकीत केले आणी तेथील आकाशात यशस्वी 72 ऊड्डाणे करून मंगळा्रील अत्यंत महत्वपुर्ण संशोधीत माहिती फोटो आणी व्हिडीओ पाठऊन नासा संस्थेला मोलाची मदत केली आता त्याचे काम थांबले आहे Ingenuity चे काम वैशिष्ट्यपूर्ण होते त्याने अपेक्षेपेक्षा 14 पट जास्त ऊंचीवर, दोन तासांपेक्षा जास्तवेळ वेगाने यशस्वी ऊड्डाणे करून आम्हाला प्रेरीत केले आहे मंगळावरील वातावरण अत्यंत क्षीण आहे अशा वातावरणात तेथील आकाशात उड्डाण करणे सोपे नाही पण ईतक्या छोट्या आणी कमी वजनाच्या Ingenuity हेलिकॉप्टरने अशक्य ते शक्य करून दाखविले राईट बंधुंनी जसे पृथ्वीवरील आकाशात पहिले विमान ऊड्डाण करून अशक्य ते शक्य केले तसेच नासाचे हे परग्रहावर ऊडणारे पहिले हेलिकॉप्टर आहे त्याच्या यशस्वी ऊड्डाणानंतर भविष्यकालीन सौरमालेतील दुरवरच्या अंतराळ मोहिमेत असेच छोटे सुरक्षित हेलिकॉप्टर पाठविण्यास Ingenuity ने आम्हाला प्रेरित केले आहे !"

Ingenuity हेलिकॉप्टर बनविणाऱ्या टिममधील सर्वांना ह्या हेलिकॉप्टरचे काम थांबल्यामुळे वाईट वाटले ह्या टिममधील प्रमुख JPL Director,Laurie Leshin" म्हणतात, Ingenuityची नाविन्यपूर्ण निर्मिती आमच्या ह्दयस्थानी आहे हे डासाच्या आकाराचे छोटे  स्वयंचलित हेलिकॉप्टर बनविताना ह्या टिममधील ईंजीनिअर्स,शास्त्रज्ञ,तंत्रज्ञांंनी अथक प्रयत्न आणी मेहनत केली होती  Ingenuity ने मंगळावरील आकाशात अशक्यतेची हद्द पार करुन 72 वेळा यशस्वी ऊंच भरारी मारत आमच्या श्रमाचे चीज केले त्याच्या सततच्या यशस्वी ऊड्डाणाने आम्ही प्रेरित होत गेलो Ingenuity चा कार्यकाळ त्याच्या यशस्वी ऊड्डाणानंतर वाढविण्यात आला होता आमच्या अपेक्षेपेक्षा तेहतीस पट जास्तकाळ  मंगळावरील 1000 मंगळदिवस Ingenuity  मंगळावर यशस्वीपणे कार्यरत राहिले आमच्या टिममधील सर्वांच्या असामान्य कर्तृत्वाचा त्यांंनी केलेल्या नाविन्यपूर्ण Ingenuity च्या निर्मितीचा अभिमान वाटतो आता त्यांच्या नवीन संशोधीत अद्ययावत नवनिर्मितीची आम्हाला ऊत्सुकता आहे  

18 फेब्रुवारी 2021 ला Perseverance यानासोबत Ingenuity हेलिकॉप्टर मंगळावर पोहोचले आणी 19 फेब्रुवारीला.मंगळावरील आकाशात पहिल्यांंदा ऊडाले तेव्हा आम्ही सारेच खूप आनंदित झालो होतो आम्हाला त्याच्या रोजच्या संपर्काची सवय झाली आहे आता त्याचे काम थांबले तरीही आम्हाला त्याला Good By करावस वाटत नाही त्याने आम्हाला प्रेरित केल,यशस्वी केल आमच्या टिमला एकत्र आणल त्यामुळे आम्ही त्याला Thanks Ingenuity ! असे म्हणणार आहोत! अशी प्रतिक्रिया टिममधील सर्वांनी व्यक्त केली आहे 

Thursday 25 January 2024

Axiom-3 मोहिमेतील अंतराळवीरांचा स्थानकात Welcome Ceremony संपन्न

  The four Axiom Mission 3 astronauts (front row) and the seven Expedition 70 crew members wave to the camera following a crew greeting ceremony on Jan. 20, 2024. Credit: NASA TV

 Axiom-3 मोहिमेतील अंतराळवीर नासाच्या अंतराळ मोहीम 70 च्या अंतराळवीरांसोबत Welcome Ceremony दरम्यान लाईव्ह संवाद साधताना -फोटो नासा संस्था

नासा संस्था- 21 जानेवारी

Axiom-3मोहिमेतील अंतराळवीर Micheal Lopez ,Walter Villadei ,Alper Gezeravei आणि Marcus Wandt  20 जानेवारीला स्थानकात पोहोचले स्थानकात सध्या वास्तव्य करत असलेल्या अंतराळविरांनी त्यांचे स्थानकात स्वागत केले नासा,Axiom आणी Space-X संस्थेतील प्रमुखांनी ह्या अंतराळविरांशी लाईव्ह संवाद साधत ह्या चारही अंतराळवीरांचे स्थानकात सुरक्षित पोहोचल्याबद्दल अभिनंदन केले आणि त्यांचे स्थानकात स्वागत केले संस्थेतील प्रमुखांनी त्यांना ह्या मोहिमेतील अंतराळ प्रवासा बद्दल आणि स्थानकात पोहोचल्यानंतर कसे आहात विचारत त्यांचे मनोगत व्यक्त करण्यास सांगितले 

आधी नासाच्या अंतराळ मोहीम 70चे कमांडर Andreas Mogensen ह्यांनी ह्या चारही अंतराळविरांचे स्थानकात स्वागत केले 

अंतराळवीर Micheal - "हि माझी सहावी अंतराळवारी होती Exiting Flight होती ईथे गेल्या विस वर्षांपासून वेगवेगळ्या देशाचे अंतराळवीर एकत्रीत वास्तव्य करुन अनेक सायंटिफिक संशोधन करतात हि खूप सुंदर गोष्ट आहे स्थानकात पहिल्यांंदाच पाच युरोपियन अंतराळवीर एकत्र आले आहेत अस मला वाटतय आम्ही ईथे सुरक्षित पोहोचलो आहोत हि माझी सहावी अंतराळवारी आहे आणी मी Old झालो नाही अजून काही दिवस मी Dragon मधून प्रवास करू शकतो स्थानकात ये,जा,करु शकतो Space X च ड्रायव्हिंग आणी Operations स्मुथ आहे सुरक्षित आहे Space X चे त्या साठी आभार!"

अंतराळवीर Walter- "मोहीम 70 चे आभार त्यांनी आमचे स्थानकात स्वागत केले त्या बद्दल ईथे सगळ्या देशातील अंतराळविरांना एकत्र पाहून आनंद झाला Italy चे आभार त्यांच्यामुळे मला संधी मिळाली ईथे येण्याची रहाण्याची स्थानक खूप सुंदर बनविले आहे"!

अंतराळवीर Alper-"अंतराळ मोहीम 70 मधील अंतराळविरांचे आभार आमच्या स्वागतासाठी संशोधनातून वेळ काढून दरवाज्याजवळ थांबून छान स्वागत केल्या बद्दल आम्हाला ट्रेनिंग देणाऱ्या टिममधील सर्वांचे,संस्थेचे संस्थेतील सर्वांचे आणी तुर्कीचे विशेष आभार मला हि संधी दिल्याबद्दल!"

अंतराळवीर Marcus -"मी सुद्धा मोहीम 70मधील अंतराळवीरांचा आभारी आहे स्थानकात स्वागत केल्या बद्दल,जस पृथ्वीवर आपण दार ठोठावल की,कुणीतरी दार ऊघडायला येत तसच ईथे अंतराळात दाराजवळ ऊभ राहुन ह्या अंतराळवीरांनी आमच स्वागत केल हे खूप आनंददायी आहे ईथे स्थानकातील झीरो ग्रव्हिटीत वेगवेगळ्या देशातील वेगवेगळ्या संस्कृतीतुन एकत्र येऊन ईथे संशोधन करतात हे खूप आश्चर्यकारक आहे "!

सर्वांनीच स्थानक सुंदर बनवीले आहे असे म्हणत ते बनविणाऱ्यांंचे कौतुक केले आणी नासा संस्था ,Axiom आणी Space -X चे आभार मानले त्या नंतर कमांडर Micheal ह्यानी Walter,Alper आणी Marcus ह्यांना अंतराळवीर झाल्याचा नंबर असलेली पीन लावून दिली आणी Axiom मोहिमेतील सहभागी सर्व संस्थेने त्यांना स्थानकातील वास्तव्यासाठी,संशोधनासाठी शुभेच्छा दिल्या आता स्थानकात आठ देशातील अकरा अंतराळवीर एकत्रित राहून तिथे सुरु असलेल्या संशोधनात सहभागी होतील Axiom मोहिमेतील अंतराळवीर स्थानकातील चौदा दिवसांच्या वास्तव्यानंतर पृथ्वीवर पोहोचतील

ह्या मोहिमेतील अंतराळवीर Marcus  Swedish Airforce Specialist आणि Fighter Pilot आहेत त्यांना वीस वर्षांचा विमान उड्डाणाचा अनुभव आहे ते Chief Test Pilot आणि Project Astronaut (ESA)आहेत ते म्हणतात अंतराळवीर होण्याच माझं स्वप्न होत पण मला संधी मिळेल अस वाटल नव्हत युरोपियन स्पेस एजन्सीने दिलेली Astronaut साठीची जाहिरात माझ्या पत्नीने पाहिली तिने मला प्रेरित केल मी अर्ज केला पण माझी निवड होईल अस वाटल नव्हत पण माझी निवड झाली आणि आता Axiom मोहिमेमुळे हि संधी मिळाली

Axiom -3मोहिमेतील अंतराळवीर Alper हे पहिले अंतराळ प्रवास करणारे तुर्की अंतराळवीर आहेत Alper पाच वर्षाचे असताना ते त्यांच्या आजी सोबत शेतात उभे असताना त्यांनी आकाशात विमान उडताना पाहून आजीला म्हटल होत मला असच विमानाच ड्रायव्हर व्हायचय पुढे त्यांनी त्यांच्या ध्येयाच्या दिशेने जाण्यासाठी प्रयत्न केले एअर फोर्समध्ये Masters Degree मिळवली Commercial Airline कॅप्टन झाले त्यांना पंधरा वर्षांचा विमान उड्डाणाचा अनुभव आहे आकाशात 51000.m.पर्यंत उड्डाण केलय ते म्हणतात ,"पण अंतराळप्रवास माझ्यासाठी स्वप्न होत कारण आमच्या देशातील तरुणांसाठी अंतराळ प्रवासाचे दरवाजे बंद होते मी फक्त फिल्म मध्ये आणि डॉक्युमेंटरी मध्ये पाहून स्वत:ला प्रेरित करत होतो एकदा मध्यरात्री मी Operation Flight वरून परत येत होतो तेव्हा एक बातमी पाहिली आमचे पंतप्रधान Announce करत होते त्यांनी तुर्की नागरिकांना अंतराळ प्रवासास पाठवण्याचा निर्णय घेतलाय त्या क्षणापासून मी अंतराळप्रवासाचा विचार करायला सुरवात केली ते म्हणतात त्या क्षणी आमच्या देशातील तरुणांच्या बालकांच्या स्वप्नातील अंतराळप्रवासाचे दरवाजे उघडले अंतराळातील काळोखाचा पडदा बाजूला झाला मी रीतसर अर्ज केला सिलेक्ट झालो आणि लवकरच मला Axiom मोहिमेत अंतराळ प्रवास करण्याची संधी मिळाली आता मी माझ्या देशातील अंतराळवीर होऊ इच्छिणाऱ्या युवा पिढीला सांगू शकतो ध्येय असेल तर काहीही अशक्य नाही "Not to be limit of the Sky but Deep in Space "!

Axiom-3 अंतराळ मोहिमेतील अंतराळवीर स्थानकात पोहोचले

     The SpaceX Falcon 9 rocket carrying four Axiom Mission 3 astronauts aboard the Dragon Freedom spacecraft launches from the Kennedy Space Center. Credit: NASA/Chris Swanson 

नासाच्या Kennedy Space Center मधील उड्डाण स्थळावरून  Space X Crew Dragon Freedom Axiom 3 मोहिमेतील अंतराळवीरांसह स्थानकाच्या दिशेने अंतराळात झेपावताना -फोटो नासा संस्था 

नासा संस्था -20 जानेवारी

नासा,Axiom Space आणी Space X ह्यांच्या Axiom -3 व्यावसायिक अंतराळ मोहिमे अंतर्गत Alegria चे अंतराळवीर Michael Lopez इटालीचे अंतराळवीर Walter Villadei तुर्कीचे अंतराळवीर Alper Gezeravci आणि स्वीडनचे (ESA)चे अंतराळवीर Marcus Wandt हे चारजण अंतराळ स्थानकात सुखरूप पोहोचले अचानक आलेल्या समस्येमुळे  नियोजित तारखे ऐवजी एक दिवस उशिराने  18 जानेवारीला हे अंतराळवीर स्थानकाच्या दिशेने अंतराळ प्रवासास निघाले नासाच्या फ्लोरिडा येथील Kennedy Space Center मधील 39 A ह्या उड्डाण स्थळावरून 4.49p.m.ला Falcon 9 रॉकेटच्या साहाय्याने Space X चे Freedom Dragon ह्या चारही अंतराळवीरांसह स्थानकात जाण्यासाठी अंतराळात झेपावले आणि दीड दिवसांच्या अंतराळ प्रवासानंतर 20 जानेवारीला 7.13a.m.ला स्थानकात पोहोचले ह्या अंतराळवीरांनी अंतराळ प्रवासा दरम्यान नासा ,Space X आणि Axiom संस्थेशी लाईव्ह संवाद साधून त्यांचा अनुभव शेअर केला 

कमांडर -Michael Lopez -"आता आम्ही अंतराळातील100 की.मी.अंतर पार केले आहे मी दुसऱ्यांदा Dragon मधून हा अंतराळ प्रवास करत आहे ह्या आधी मी Axiom -1 मोहिमेत अंतराळ प्रवास केला होता मी सहाव्यांदा स्थानकात जात आहे Space shuttle आधी तीनदा आणि नासाच्या मोहिमेत एकदा पण तरीही मी दरवेळी अंतराळ प्रवास नव्याने अनुभवतो आतापर्यंतचा प्रवास व्यवस्थित सुरु आहे दुसऱ्यांदा Dragon मधून प्रवास करताना थोडेसे Vibrations आणी वेगामुळे थ्रिल अनुभवतोय हे Spaceship बनविणाऱ्याच मला विशेष कौतुक वाटतय त्यांनी अंतराळवीरांच्या सोयीचा विचार करून अत्याधुनिक सुविधा उपलब्ध केल्या आहेत स्मूथ ड्रायविंग मुळे अंतराळवीरांचा अंतराळ प्रवास आरामदायी आणि सुरक्षित होतो नासाच्या ह्या मोहिमेमुळे खाजगी अंतराळवीरांना अंतराळ प्रवास करण्याची स्थानकात जाण्या,येण्याची संधी मिळाली आहे!"

अंतराळवीर Walter -"पृथ्वीच्या वर अंतराळात प्रवास करण्याची संधी नासाच्या खाजगी व्यावसायिक अंतराळ मोहिमेमुळे मिळालीय त्या मुळे तिन्ही सहभागी संस्थांचे आभार Freedom Dragon आरामदायी आहे त्यातून अंतराळ प्रवास करण्याचा अनुभव fantastic आहे पृथ्वीच्या कक्षेतुन झीरो ग्रॅव्हीटीत शिरतानाचा व पहिल्या स्टेज मधून दुसऱ्या स्टेज मध्ये जातानाचा अनुभव आश्चर्यकारक होता आता पर्यंतचा प्रवास आनंददायी सुंदर आहे आता स्थानक येण्याची वाट पहातोय स्थानकातील अंतराळवीरांना भेटण्यासाठी ऊत्सुक आहे!"

अंतराळवीर Marcus- "खरोखरच Sensational, Acceleration,Speed मी expect केल त्यापेक्षा जास्त आनंददायी, fantastic ride आहे मायक्रो ग्रव्हिटीत शिरतानाचा अनुभव मजेशीर आहे आपण जीथे आहोत ज्या कंडीशन मध्ये आहोत तिथून ह्या वातावरणात तरंगत आहोत हा अनुभव आश्चर्यकारक आहे मला माझ्या स्वीडन आणी युरोप देशाच प्रातिनिधित्व करण्याचा बहुमान मिळालाय ह्या Dragon मधून माझ्या सहकारी अंतराळविरांसोबत अंतराळप्रवास करण्याचा अनुभव खूप Exciting आहे!"

अंतराळवीर Alper - "ह्या अंतराळ प्रवासाची सुरुवात खूप ग्रेट आहे मी पाहिलेल अंतराळ प्रवासाच स्वप्न प्रत्यक्षात ऊतरलय मी ईथल्या मायक्रोग्रव्हिटीत पंखाशिवाय अंतराळात तंरगण्याचा मजेशीर अनुभव घेतोय ज्यांनी ह्या मोहिमेसाठी प्रयत्न केले त्या टिमचे,संस्थेतील सर्वांचे आभार ज्याच्यामुळे मी हा क्षण अनुभवतोय माझ्या देशाचेही आभार त्यांच्यामुळे मला हि संधी मिळाली पहिला तुर्कीश अंतराळप्रवासी,अंतराळवीर होण्याचा सन्मान मिळाला आतापर्यंत 100k.m.चा अंतराळप्रवास पुर्ण झालाय अजून एक,दिड दिवस बाकी आहे स्थानकापर्यंत पोहोचण्यासाठी आता Dragon बाहेर अंधार आहे Freedom Dragon स्पेसीयस,आरायदायी आणी अद्ययावत यंत्रणेने स्वयंचलित बनविले आहे आमच्या सोबत पाचवा क्रुमेंबरही आहे Ziro g indicator Gigi Gigi Builda Bear सुद्धा आमच्यासोबत ईथे तरंगत आहे!"

अंतराळवीर स्थानकाजवळ पोहोचताच स्वयंचलित यंत्रणेने स्थानक आणी Dragon ह्याच्यातील Hatching, Docking  प्रक्रिया पार पडली त्यानंतर अंतराळवीरांनी स्थानकात प्रवेश केला स्थानकात सध्या रहात असलेल्या मोहीम 70 च्या अंतराळवीरांनी त्यांचे स्थानकात स्वागत केले काही वेळाने ह्या अंतराळविरांचा Welcome ceremony पार पडला नासा,Axiom, Space X संस्थेने लाईव्ह संवाद साधत त्यांच्या सुरक्षित प्रवासाबद्दल अभिनंदन करत त्यांचे स्थानकात स्वागत केले 

Wednesday 17 January 2024

नासाच्या Axiom -3 मोहिमेअंतर्गत चार अंतराळवीर दोन आठवड्यांच्या वास्तव्यासाठी स्थानकात जाणार

 The astronaut crew for Axiom Mission 3 (Ax-3) to the International Space Station. From left to right, Ax-3 crew members are Michael López-Alegría, Axiom Space’s chief astronaut, Walter Villadei, an Italian Air Force colonel and pilot for the mission, Mission Specialist Alper Gezeravci from Türkiye, and ESA project astronaut Marcus Wandt.

 Axiom -3 अंतराळ मोहिमेतील अंतराळवीर Michael Lopez,अंतराळवीर Walter Villadei,अंतराळवीर Alper Geezeravci आणि अंतराळवीर Marcus Wandt- फोटो -नासा संस्था

नासा संस्था -11 जानेवारी

नासा ,Axiom Space आणी Space X ह्यांच्या Axiom -3 अंतराळ मोहिमे अंतर्गत चार अंतराळवीर दोन आठवड्यांच्या वास्तव्यासाठी स्थानकात जाणार आहेत Alegria चे अंतराळवीर Michael Lopez इटालीचे अंतराळवीर Walter Villadei तुर्कीचे अंतराळवीर Alper Gezeravci आणि स्वीडनचे (ESA)चे अंतराळवीर Marcus Wandt हे चारजण अंतराळ स्थानकात राहण्यासाठी जाणार आहेत अंतराळवीर Michael Lopez  हे ह्या मोहिमेतील कमांडर पद सांभाळणार असून Walter Villadei हे पायलट पद सांभाळतील अंतराळवीर Alper Gezeravci मिशन स्पेशालिस्ट पद आणी Marcus Wandt Project Astronaut असतील

बुधवारी 17 जानेवारीला नासाच्या फ्लोरिडा येथील Kennedy Space Center मधील 39 A ह्या उड्डाण स्थळावरून 5.11p.m.ला Falcon 9 रॉकेटच्या साहाय्याने Space X-Crew Dragon ह्या चारही अंतराळवीरांसह स्थानकात जाण्यासाठी स्थानकाच्या दिशेने अंतराळात झेपावेल आणि दीड दिवसांच्या अंतराळ प्रवासानंतर 19 जानेवारीला 5.15 a.m.ला स्थानकाच्या जवळ पोहोचेल सात वाजता Space X Crew Dragon आणि स्थानकातील Hatching, Docking प्रक्रिया पार पडेल त्या नंतर चारही अंतराळवीर स्थानकात प्रवेश करतील स्थानकात सध्या राहात असलेले अंतराळवीर त्यांचे स्थानकात स्वागत करतील

स्थानकातील दोन आठवड्यांच्या वास्तव्यात हे अंतराळवीर तेथे सुरु असलेल्या सायंटिफिक प्रयोगात सहभागी होतील ह्या अंतराळवीरांचे पृथ्वीवरून स्थानकाच्या दिशेने उड्डाण, Hatching ,Docking स्थानकातील प्रवेश आणि Welcome Ceremony चे लाईव्ह प्रसारण नासा T.V. वरून करण्यात येणार आहे 

Monday 8 January 2024

आदित्य L1 सौरयानाचा L1 पांईटमध्ये यशस्वी प्रवेश

   Image

 इसरो संस्था -6 जानेवारी 

भारतीय अंतराळ संस्था इसरोने सूर्याच्या दिशेने पाठवलेल्या आदित्य L1 सौरयानाने  सूर्याच्या  Halo -Orbit मध्ये यशस्वीपणे प्रवेश केला आहे शनिवारी सहा जानेवारीला दुपारी चार वाजता आदित्य L1 सौरयान सूर्य आणी पृथ्वी मधल्या निर्वात पोकळीत म्हणजेच L1 पॉईंट मध्ये प्रवेशले L1पॉईंट मध्ये शिरण्याआधी आदित्य सौर यानाने वेगावर नियंत्रण मिळवत यानाचे इंजिन प्रज्वलीत केले आणी सुरक्षितपणे आत प्रवेश केला Halo पॉईंट पृथ्वी पासून 15 लाख कि.मी अंतरावर आहे

आदित्य L1 सौरयान इसरोच्या श्री हरीकोटा येथून दोन सप्टेंबरला अंतराळात सूर्याच्या दिशेने मार्गस्थ झाले आणि  चार महिन्यांनी सुर्याच्या Lagrange point ( पृथ्वीचे गुरुत्वाकर्षण संपून सुर्याच्या गुरुत्वाकर्षणाचा आरंभ जेथे होतो तो L1 point ) जवळील Halo Orbit मध्ये स्थिरावले ह्या भागातून परीभ्रमण करताना सूर्याच्या ग्रहण काळात देखील संशोधन करताना आदित्य L1 सौरयानास अडथळा येणार नाही आदीत्य L1 सौरयानातील अद्ययावत यंत्रणा आणी सात पेलोडच्या साहाय्याने आदित्य सौरयान सूर्यावरील संशोधन करणार आहे सौरयानातील सातपैकी चार पेलोडच्या यंत्रणे मार्फत सूर्याभोवतीचे तेजपुंज प्रभामंडळ त्यातून अखंडीत बाहेर पडणाऱ्या आगीच्या ज्वाळाचे लोट,बाहेर पडणारा प्रकाश आणी प्रकाश किरणांचे निरीक्षण नोंदवून त्याबद्दलची संशोधित माहिती गोळा करून पृथ्वीवर पाठवेल सूर्याचा करोना हा भाग सूर्याच्या पृष्ठभागापासून वेगळा का आहे इथे सतत बाहेर पडणाऱ्या आगीच्या ज्वाळा व त्यातून बाहेर पडणाऱ्या अखंडीत प्रकाशलाटा कशा तयार होतात त्यांचा प्रवाहित होण्याचा वेग आणी तापमान किती असते त्यातून ऊत्सर्जित होणारी अपायकारक कीरणे ,वायू आणी त्याचा आसपासच्या भागावर होणारा परिणाम ह्याचे संशोधन आदित्य L1 सौरयानातील ह्या यंत्रणे मार्फत केले जाईल

आदित्य L1 सौरयानातील ऊर्वरीत तीन पेलोडच्या यंत्रणेद्वारे सुर्याच्या पृष्ठभागातील प्रचंड ऊष्णता,तेथे तयार होणाऱ्या ऊष्णतेच्या सौरलाटा आगीचे लोट,सौरवादळ ह्याचे निरीक्षण नोंदवले जाईल ह्या भागातील चुंबकीय क्षेत्र आणी त्या भागात सतत घुमसणारी प्रचंड आग त्यातून बाहेर पडणाऱ्या ज्वाळा,बाहेर पडणारी विद्युत भारीत किरणे ,विद्युत भारीत कण,धुळीचे प्रचंड लोट त्यातून बाहेर पडणारे अपायकारक वायू कसे तयार होतात त्यांचा  वेग,ऊष्णतामान,तापमान कीती असते त्यांची निर्मिती प्रकीया कशी असते आणी त्याचा आसपासच्या वातावरणावर होणाऱ्या परीणामाचे निरीक्षण नोंदवून त्यावरील संशोधीत माहिती गोळा केल्या जाईल

Sunday 7 January 2024

नासाच्या VIPER Moon Rover सोबत नागरिकांना चंद्रावर नाव पाठविण्याची संधी जाहीर

 

   नासाचे VIPER Moon Rover -फोटो -नासा संस्था

 नासा संस्था -4 जानेवारी

नासा संस्थेने आर्टिमस मोहिमे अंतर्गत चंद्रावर जाणाऱ्या VIPER Moon Rover सोबत हौशी नागरिकांना चंद्रावर नाव पाठविण्याची सुवर्णसंधी जाहीर केली आहे नासाचे VIPER (Volatiles Investigating Polar Exploration Rover) Moon Rover आर्टिमस मोहिमे अंतर्गत चंद्रावर जाणार आहे नासाच्या भविष्यकालीन चांद्रमोहिमेतील अंतराळविरांच्या निवासा दरम्यान आणी आर्टिमस मोहिमेतील अंतराळविरांच्या चंद्रावरील वास्तव्या दरम्यान अंतराळविरांना पृथ्वीसारखे पोषक वातावरण व पाण्याची गरज भासणार आहे त्यासाठी VIPER रोबोटिक मुन रोव्हर मोहिम राबविण्यात येत आहे नासाच्या आर्टीमस मोहिमेतील अंतराळवीर ह्या भागात जाणार आहेत

ह्या मोहिमे अंतर्गत VIPER रोबोटिक मुन रोव्हर चंद्राच्या दक्षीण ध्रुवा वरील बर्फाळ भागात जाणार आहे आणी तेथील बर्फ,पाण्याचे प्रवाह आणी बर्फाच्या नमुन्यांचे संशोधन करणार आहे हे बर्फ कसे तयार झाले त्याचे पाणी अंतराळवीरांना पिण्यायोग्य आहे का ? चंद्रावर बर्फ आहे म्हणजे तिथे पुरातन काळी पाणी अस्तित्वात होते मग कालांतराने ते कसे नष्ट झाले ह्या विषयीची संशोधीत माहिती ह्या मोहिमेद्वारे गोळा करण्यात येणार आहे नासाच्या शास्त्रज्ञांनी ह्या आधीच चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर बर्फ़ाचे अस्तित्व असल्याचा शोध लावला होता

नासाच्या Washington Headquarter चे Associate Administrator Nicola Fox म्हणतात,ह्या आधी चंद्रभुमीवरील दक्षीण ध्रुवावरील भागात कोणीही पोहोचले नव्हते पण आम्ही ह्या VIPER मुन रोव्हर मार्फत चंद्रभुमीवरील ह्या अत्यंत कमी प्रकाशमान अशा बर्फाळ प्रतिकूल परिस्थिती असलेल्या खडकाळ भागातील वातावरणाचा आणी ह्या भागातून इतरत्र बर्फ़ाचे पाणी पसरले आहे का ? ह्याचा शोध घेणार आहोत शीवाय ह्या बर्फाचे आणी तेथील खडक,वाळू ,मातीचे नमुने देखील गोळा करणार आहोत 

VIPER मुन रोव्हरचे डिझाईन नासाच्या Johnson Space Center मधील ईंजीनिअर्स,तंत्रज्ञ आणी शास्त्रज्ञांनी मिळुन केले आहे रोव्हर स्वयंचलित असून त्यात अद्ययावत,अत्याधुनिक यंत्रणा,अत्याधुनिक कॅमेरे ,रोबोटिक ड्रीलींग हार्डवेअर व साफ्टवेअर कमांड सिस्टीम बसविण्यात आली आहे  ह्याचा उपयोग जेव्हा रोव्हर बर्फाळ भागातील बर्फाचे नमुने गोळा करण्यासाठी रोबोटिक आर्मच्या सहाय्याने बर्फाचे ड्रिलिंग करेल तेव्हा कुठे आणी कीती अंतरावर ड्रील करायचे व केव्हा आणी कुठे थांबायचे ह्याचे कमांड साफ्टवेअर मार्फत रोव्हरला प्राप्त होतील चंद्रावरील दक्षिणेकडील ह्या भागात अंधार आहे आणी तेथील जमीन खडकाळ आहे त्यामुळे चंद्रभुमीवर मार्गक्रमण करताना अडथळे आल्यास  मध्येच खड्डा आल्यास रोव्हरला बसविलेल्या स्वयंचलित स्टिअरींगच्या मदतीने रोव्हर आजुबाजुला गोलाकार आणी समोर किंवा मागे वळुन दिशा बदलेल रोव्हरच्या समोरच्या भागात गाडी सारखा हेडलाईटही बसविण्यात आला असून अंधारात प्रकाशासाठी हेडलाईटचा उपयोग होईल परग्रहावर जाणाऱा हेडलाईट असणारा हा पहिलाच रोव्हर आहे 

VIPER मुन रोव्हरची हि मोहीम 100 दिवसांची आहे त्या दरम्यान चांद्रभूमीवर फिरून रोव्हर तेथील वातावरणाचे संशोधित नमुने,बर्फ़ाचे नमुने आणि अंतराळवीरांच्या भविष्यकालीन निवासासाठी उपयुक्त वातावरण असलेली जागा व पाण्याचे स्रोत शोधेल व इतर संशोधित माहिती गोळा करेल रोव्हरवर बसविण्यात आलेल्या सौरऊर्जेवर रोव्हर कार्यरत होईल त्यासाठी त्यात 100 दिवस पुरेल ईतक्या ऊर्जेचा साठा केलेला असल्यामुळे ह्या ऊर्जेचा वापर रोव्हरला जपून करावा लागेल कारण तेथे सुर्यप्रकाश अत्यंत कमी प्रमाणात पडत असल्याने ऊर्जा निर्मितीत अडथळा येईल VIPER मुन रोव्हरचा प्रवास चंद्रावरील दक्षिण ध्रुवावरील अत्यंत कठीण भागात,आणी आव्हानात्मक परीस्थितीत होणार असल्याने लोकांची नावे देखील VIPER मुन रोव्हर सोबत हा आव्हानात्मक,रोमांचक चंद्र प्रवास करतील जिथे आर्टीमस मोहिमेतील अंतराळवीर जाणार आहेत आणि चांद्रभूमीवर पहिले पाऊल ठेवणार आहेत

ह्या आधी नासाच्या मार्स रोव्हर,युरोपा क्लीपर सोबत नावे पाठविण्याची सुवर्णसंधी नासा संस्थेने दिली होती आणि लाखो हौशी नागरिकांनी त्या मोहिमेला उत्स्फूर्त प्रतिसाद देत त्यांची नावे पाठविली आहेत आता VIPER मुन रोव्हर सोबत नावे पाठवून त्यांच्या नावांना अंतराळ प्रवास आणि चंद्र प्रवास करण्याची संधी नासा संस्थेने जाहीर केली आहे Name with VIPER Rover मोहिमे अंतर्गत नागरिकांना नासा संस्थेत 15 मार्च पुर्वी त्यांची नावे नोंदवता येतील निवड झालेल्या नागरिकांना बोर्डिंग पास मिळेल ह्या वर्षाच्या शेवटी VIPER मुन रोव्हर चंद्रावर जाणार आहे