Thursday 31 March 2022

रेकॉर्डब्रेकर अंतराळवीर Mark Vande Hei रशियन अंतराळवीर Anton Shkaplerov आणि Pyotr Dubrov पृथ्वीवर परतले

 Spacecraft parachuting to Earth

         पॅराशूटच्या साहाय्याने नासाचे अंतराळवीर पृथ्वीवर उतरताना -फोटो -नासा संस्था 

नासा संस्था -30 मार्च

नासाच्या अंतराळमोहीम 66 चे रेकॉर्ड ब्रेकर अंतराळवीर Mark Vande Hei त्यांचा स्थानकातील 355 दिवसांचा दीर्घ मुक्काम संपवून तीस तारखेला त्यांचे सहकारी रशियन अंतराळवीर Anton Shkaplerov आणि Pyotr Dubrov ह्यांच्या सोबत पृथ्वीवर सुखरूप परतले आहेत

 NASA astronaut Mark Vande Hei is seen outside the Soyuz MS-19 spacecraft after he landed with Russian cosmonauts Anton Shkaplerov and Pyotr Dubrov in a remote area near the town of Zhezkazgan, Kazakhstan on Wednesday, March 30, 2022.

  अंतराळवीर Mark Vande Hei Soyuz अंतराळयानातून पृथ्वीवर परतल्यानंतर - फोटो -नासा संस्था 

हे तिन्ही अंतराळवीर पृथ्वीवर सुखरूप परतल्यानंतर नासाचे Administrator Bill Nelson ह्यांनी ह्या तिघांचे अभिनंदन आणि स्वागत केले ते म्हणाले "ह्या अंतराळवीरांनी खूप मोलाची कामगिरी केली आहे विशेषतः रेकॉर्डब्रेकर अंतराळवीर Mark Vande Hei ह्यांनी स्थानकातील झिरो ग्रॅविटीत सलग 355 दिवस राहून संशोधनात सहभाग नोंदवला त्यांच्या दीर्घकाळच्या वास्तव्याचा उपयोग भविष्यकालीन चांद्र आणि मंगळ मोहिमेत होणार आहे त्यांच्या ह्या असामान्य कर्तृत्वामुळे अंतराळविश्वात आपल्या देशाची मान उंचावली आहे साऱ्या देशाला त्यांचा अभिमान वाटतो!"

हे तिन्ही अंतराळवीर  Soyuz अंतराळ यानातून तीस तारखेला दुपारी 3.27a.m.ला पृथ्वीवर येण्यासाठी स्थानकाबाहेर पडले आणि 7.28a.m.(5.28a.m.स्थानिक वेळ ) वाजता पृथ्वीवर परतले कझाकस्थानातील Dzhezkazgan येथे पॅराशूटच्या साहाय्याने हे अंतराळवीर पृथ्वीवर उतरले 

स्थानकातून पृथ्वीवर परतण्यासाठी निघण्याआधी ह्या तिन्ही अंतराळवीरांचा स्थानकात Command Change Ceremony आणि Farewell Ceremony पार पडला ह्या वेळी स्थानकाचे कमांडर Anton Shkaplerov ह्यांनी कमांडरपदाची जबाबदारी अंतराळवीर Tom Marshburn ह्यांच्याकडे सोपवली ह्या वेळी बोलताना ते म्हणाले आमचा स्थानकातील कार्यकाळ ह्या अंतराळवीरांसोबत खूप मजेत गेला आम्ही सर्वांनी संशोधनासोबतच आमच्या स्थानकातील वास्तव्यादरम्यान येणारे सगळे सण उत्साहात साजरे केले संशोधनातून वेळ काढून एकत्रित येऊन पार्टी केली स्थानकात उगवलेल्या मिरचीचा आस्वाद घेतला हे क्षण अविस्मरणीय आहेत हे सर्वजण खूप छान आहेत सर्वजण एकमेकांना मदत करतात मला स्थानकातील रशियाच्या Nauka Module च्या hatching ची आठवण झाली त्या वेळेस Hatching दरम्यान छोटीशी दुर्घटना घडली होती काहीवेळ स्थानकाचा पृथ्वीवरील नासा संस्थेशी संपर्क तुटला सारेच टेन्शनमध्ये होते पण ह्या अंतराळवीरांनी आणि पृथ्वीवरील नासा संस्थेतील शास्त्रज्ञांनी ह्या आपत्कालीन परिस्थितीवर त्वरित मात केली आणि सारे सुरळीत झाले आणि आता रशिया युक्रेन युद्धामुळे आम्ही अंतराळवीर Mark Vande ह्यांना इथेच स्थानकात सोडून देऊ अशा बातम्या पृथ्वीवर प्रकाशित झाल्याचे आम्हाला कळाले पण आम्ही तसे करणार नाही आम्ही Mark सोबतच पृथ्वीवर रशियात परतणार आहोत आम्ही नासा संस्थेतील सर्वच देशातील अंतराळवीर इथे एकत्रित राहतो संशोधन करतो आमचा अनुभव चागला आहे तिथल्या तणावपूर्ण वातावरणाचा आमच्यावर काहीही परिणाम होत नाही आमचे नाते मित्रत्वाचे आहे  

आणि खरोखरच हे तीनही अंतराळवीर जेव्हा सोयूझ यानातून पृथ्वीवर परतले तेव्हा नासाची रशियातील रिकव्हरी टीम त्वरित तेथे पोहोचली त्यांनी अंतराळवीर Mark Vande ह्यांना देखील रशियन अंतराळवीरांसोबत यानातून बाहेर काढले हे  तिन्ही अंतराळवीर पॅराशूटच्या साहाय्याने सुरक्षित पृथ्वीवर उतरल्यानंतर त्यांचे प्राथमिक चेकअप करण्यात आले आवश्यक चेकअप व इतर प्रक्रिया पार पडल्यानंतर नासाच्या विमानाने अंतराळवीर Mark Vande अमेरिकेतील त्यांच्या घरी आणि रशियन अंतराळवीर रशियातील ट्रेनिंग सेंटर मध्ये परतले तेथून ते त्यांच्या घरी पोहोचतील 

Friday 25 March 2022

29 मार्चला Blue Origin चे New Shepard अंतराळयान सहा प्रवाशांना अंतराळ पर्यटन घडवणार

 

          Blue Origin च्या New Shepard अंतराळ प्रवास करणारे अंतराळ प्रवासी -फोटो -Blue Origin 

Blue Origin- 21 मार्च 

सामान्य हौशी नागरिकांना अंतराळ पर्यटन घडविण्यासाठी अमेरिकेने खाजगी कंपनीच्या अंतराळयानांना अवकाश उड्डाणास परवानगी दिल्यानंतर Blue Origin च्या New Shepard अंतराळ यानाने तीनवेळा नागरिकांना अंतराळ प्रवास घडवला आता 29 मार्चला चवथ्यांदा New Shepard यान नागरिकांना घेऊन अंतराळभरारी मारणार आहे 

Blue Origin च्या New Shepard अंतराळ यानातून सहा हौशी अंतराळ यात्री अंतराळप्रवास करणार आहेत ह्या सहा प्रवाशांमध्ये New Shepard चे चीफ आर्किटेक्ट Gary Lai ह्यांचा समावेश आहे त्यांच्या सोबत Marty Allen, Sharon आणि Marc Hagle हे दांम्पत्य,Jim Kitchen आणि Dr. Geoge Nield हे नागरिक अंतराळ प्रवास करणार आहेत 

Gary Lai हे New Shepard यानाचे आर्किटेक्ट असून ते ह्या यानाचे टीमप्रमुखही आहेत त्यांनी ह्या अंतराळयानाचे डिझाईन केले आहेच शिवाय ह्या यानाच्या निर्मितीदरम्यान यानात अंतराळप्रवाशांच्या सुरक्षित प्रवासासाठी  अत्याधुनिक यंत्रणा बसविण्यावर भर दिला 2004 मध्ये ते Blue Origin कंपनीत रुजू झाले त्यावेळी तिथे असलेल्या वीस कर्मचाऱ्यांमध्ये ते प्रथम होते आता ते कंपनीचे चीफ आर्किटेक्ट आणि सिनियर डायरेक्टर आहेत 2019 मध्ये त्यांना Blue Origin Founder पुरस्कार मिळाला होता 

अंतराळ पर्यटन विश्वातील हि विसावी अंतराळभरारी आहे तर Blue origin च्या New Shepard अंतराळयानाची हि चवथी अंतराळभरारी असेल West Texas येथून हे अंतराळयान अंतराळप्रवाशांना घेऊन अंतराळात झेपावेल आणि अंतराळप्रवास घडवून पृथ्वीवर परतेल ह्या अंतराळ पर्यटनाचे लाईव्ह प्रसारण Blue Origin च्या वेब साईटवरून करण्यात येणार आहे  

अंतराळवीर Mark Vande Hei रशियन अंतराळवीरांसोबत तीस तारखेला पृथ्वीवर परतणार

 (Feb. 10, 2022) --- NASA astronaut and Expedition 66 Flight Engineer Mark Vande Hei configures the Combustion Integrated Rack in the U.S. Destiny laboratory module to support a pair of fire safety experiments.

नासाच्या अंतराळ मोहीम 66 चे रेकार्ड ब्रेकर अंतराळवीर Mark Vande अंतराळ स्थानकातीलU.S. Destiny Lab Module मध्ये संशोधन करताना -फोटो -नासा संस्था 

नासा संस्था -25 मार्च 

नासाच्या अंतराळ मोहीम 66 चे अंतराळवीर Mark Vande Hei रशियन अंतराळवीर Anton Shkaplerov आणि Pyotr Dubrov ह्यांच्यासोबत तीस मार्चला पृथ्वीवर परतणार आहेत Soyuz MS -19 ह्या अंतराळयानातून हे तिघेही रशियातील कझाकस्थानातील Dzhezkazgan येथे बुधवारी परतणार आहेत 

हे तिन्ही अंतराळवीर पृथ्वीवर परतण्यासाठी निघण्याआधी स्थानकात मंगळवारी त्यांचा Command Change Ceremony, Farewell ceremony पार पडेल स्थानकातील सद्याचे कमांडर Anton Shkaplerov हे स्थानकाच्या कमांडरपदाची सूत्रे अंतराळवीर Tom Marshburn ह्यांच्याकडे सोपवतील त्या नंतर स्थानकातील अंतराळवीर ह्या तिघांना निरोप देतील ह्या दोन्ही सोहळ्याचे आणि पृथ्वीवरील रशियातील Landing चे नासा T.V. वरून लाईव्ह प्रसारण केले जाणार आहे

अंतराळवीर Mark Vande Hei आणि Pyotr Dubrov हे दोघेही 5 एप्रिल 2021मध्ये स्थानकात राहायला गेले होते आणि आता स्थानकातील 355 दिवसाचे वास्तव्य संपवून पृथ्वीवर परतणार आहेत त्यांच्या स्थानकातील ह्या मोहिमेतील वास्तव्यादरम्यान त्यांनी पृथ्वीभोवती 5,680 इतक्या फेऱ्या मारल्या आणि 150 मिलियन मैलाचा अंतराळप्रवास पूर्ण केला आहे 

अंतराळवीर Mark Vande दुसऱ्यांदा अंतराळस्थानकात राहायला गेले होते त्यांच्या ह्या दोन अंतराळ मोहिमेत  त्यांनी आजवर स्थानकात 523 दिवस राहून संशोधनात सहभाग नोंदवला ह्या त्यांच्या स्थानकातील दुसऱ्या अंतराळ मोहिमेतील वास्तव्यात त्यांनी सलग 355दिवस राहून संशोधन केले शिवाय त्यांनी स्थानकात जास्त दिवस राहण्याचा विक्रम प्रस्थापित केला त्यांनी अमेरिकन अंतराळवीरांच्या 340 दिवस सलग स्थानकात राहण्याचा आधीचा विक्रम मोडीत काढला स्थानकातील झिरो ग्रॅव्हीटीत जास्त दिवस राहिल्यावर मानवी आरोग्यावर काय दुष्परिणाम होतात  मानवी शरीर त्यावर मात करून विपरीत वातावरणात कसे तग धरते ह्या विषयीच्या संशोधनात ते सहभागी झाले होते 

रशियन अंतराळवीर Anton Shkaplerov हे चवथ्यांदा स्थानकात राहायला गेले होते त्यांच्या चार वेळच्या अंतराळ मोहीमेदरम्यान त्यांनी स्थानकात 708 दिवस वास्तव्य करून संशोधनात सहभाग नोंदवला अंतराळवीर Pyotr Dubrov ह्यांची मात्र हि पहिलीच अंतराळवारी होती त्यांनी देखील स्थानकात 355 दिवस वास्तव्य करून संशोधनात सहभाग नोंदविला 

हे तिन्ही अंतराळवीर अंतराळातून पॅराशूटच्या साहाय्याने पृथ्वीवर उतरतील प्राथमिक चेकअप नंतर नासाचे अंतराळवीर Mark Vande विमानाने त्यांच्या Houston येथील निवासस्थानी पोहोचतील तर हे दोन्ही रशियन अंतराळवीर रशियातील Star City येथील ट्रेनिंग सेंटर मध्ये परततील

Sunday 20 March 2022

नासाचे तीन रशियन अंतराळवीर स्थानकात पोहोचले

 Soyuz MS-21 crew members (from left) Sergey Korsakov, Oleg Artemyev, and Denis Matveev pose for a portrait at the Gagarin Cosmonaut Training Center in Russia.

नासाच्या अंतराळ मोहीम 66-67 चे रशियन अंतराळवीर Sergey Korsakovअंतराळवीर  Oleg Artemyev आणि अंतराळवीर Denis Matveev-फोटो नासा संस्था

नासा संस्था -18 मार्च 

रशिया युक्रेन युद्ध थांबवण्यासाठी अमेरिकेने रशियावर काही बाबतीत निर्बंध घातल्यानंतर रशियाचे राष्ट्राध्यक्ष Vladimir Putin ह्यांनी अमेरीकेला अंतराळातील अंतराळस्थानक उडवून देण्याचा आणि अमेरिकन अंतराळवीरांना स्थानकातच सोडून देण्याचा  इशारा दिल्यानंतर काही काळ तणावाचे वातावरण निर्माण झाले होते परंतु अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष Joe Biden ह्यांनी अमेरिकेच्या अंतराळमोहिमेवर ह्या निर्बंधाचा काहीही परिणाम होणार नसून अंतराळमोहिमेवर कोणतेही निर्बंध नसल्याचे स्पष्ठ केले होते नासा संस्थेत अनेक देश एकत्रितपणे अंतराळमोहीम राबवतात त्या मूळे पूर्वनियोजित अंतराळ मोहिमे अंतर्गत अंतराळ मोहीम 66-67चे तीन रशियन अंतराळवीर सहा महिन्यांच्या वास्तव्यासाठी स्थानकात सुखरूप पोहोचले आहेत 

रशियन अंतराळवीर Oleg Artemyev ,अंतराळवीर Denis Matveev आणि Sergey Korsakov हे तिन्ही अंतराळवीर शुक्रवारी अठरा मार्चला रशियातील कझाकस्थान येथील बैकोनूर उड्डाणस्थळावरून अंतराळस्थानकाकडे रवाना झाले Soyuz MS-18 हे अंतराळयान 11.55 a.m. EDT(8.55a.m.स्थानिक वेळ ) वाजता ह्या तीन अंतराळवीरांना घेऊन स्थानकात जाण्यासाठी अंतराळात झेपावले आणि तीन तास दहा मिनिटांचा अंतराळ प्रवास करून स्थानकाजवळ पोहोचले

दोन तासांनी स्थानक आणि अंतराळयान जोडल्या गेल्यानंतर 3.12p.m.ला ह्या तीनही अंतराळवीरांनी स्थानकात प्रवेश केला स्थानकात सध्या राहात असलेल्या अमेरिकन आणि रशियन अंतराळवीरांनी त्यांचे स्थानकात स्वागत केले काही वेळाने सर्वांनी एकत्रित येऊन नासा संस्थेशी आणि कुटुंबियांशी लाईव्ह संवाद साधला आणि त्यांना आम्ही सुखरूप पोहोचल्याचे सांगितले ह्या रशियन अंतराळवीरांनी युक्रेनच्या राष्ट्रध्वजावरील निळा आणि पिवळ्या रंगाचा समावेश असलेला स्पेससूट घातलेला पाहून त्यांना पत्रकारांनी हा रंग निवडण्यामागचे कारण विचारले असता प्रत्येकाला आपल्या आवडीचा ड्रेस परिधान करण्याचा अधिकार आहे आणि आम्ही हा रंग निवडला असे अंतराळवीर Sergey Korsakov ह्यांनी सांगितले

  रशियन अंतराळवीर Sergey Korsakov,अंतराळवीर Oleg Artemyev आणी  अंतराळवीर Denis Matveev पिवळ्या रंगाच्या स्पेससुटमध्ये स्थानकातून नासा संस्थेशी संवाद साधताना- फोटो-नासा संस्था 

विशेष म्हणजे अमेरिका आणि रशिया ह्यांच्यातील तणावाचा कोणताही परिणाम ह्या अंतराळवीरांवर झाला नाही स्थानकात अमेरिकन आणि रशियन अंतराळवीर एकत्रित राहून तिथे सुरु असलेले संशोधन करीत आहेत आता हे तीनही अंतराळवीर सहा महिने स्थानकात राहून तेथे सुरु असलेल्या संशोधनात सहभागी होतील ह्या अंतराळवीरांच्या पृथ्वीवरून स्थानकाकडे उड्डाण,स्थानकातील प्रवेश आणि Welcome ceremony चे लाईव्ह प्रसारण नासा T.V. वरून करण्यात आले होते 

 अंतराळवीर Mark Vande Hei पूर्वनियोजित कार्यक्रमानूसार रशियात परतणार 

अमेरिका आणि रशियाच्या तणावपूर्ण वातावरणामुळे अंतराळवीर Mark Vande Hei ह्यांच्या पृथ्वीवर परतण्याच्या तारखेवर अनिश्चितता निर्माण झाली असली तरी अंतराळवीर Mark Vande Hei त्यांचा स्थानकात जास्त दिवस राहण्याचा विक्रम प्रस्थापित करून 355दिवसांचा स्थानकातील मुक्काम संपवून 30 मार्चला पृथ्वीवर परतणार आहेत 30 मार्चला ह्याच सोयूझ यानातून रशियन अंतराळवीर Pyotr Dubrov आणि Anton Shkaplerov पृथ्वीवर परतणार आहेत त्यांच्या सोबत अंतराळवीर Mark Vande देखील पृथ्वीवर परततील

Wednesday 16 March 2022

अंतराळस्थानकाच्या तांत्रिक कामासाठी अंतराळवीर Kayla Barron आणी राजा चारी ह्यांचा Spacewalk संपन्न

NASA astronaut Kayla Barron works to ready the space station for a third set of roll-out solar arrays about 260 miles above the Earth. Credit: NASA TV 

   अंतराळवीर Kayla Barron अंतराळस्थानकाबाहेरील भागात स्पेसवॉक करताना -फोटो -नासा संस्था 

नासा संस्था-16 मार्च

नासाच्या अंतराळमोहिम 66 चे अंतराळवीर Kayla Barronआणी राजा चारी ह्यांनी मंगळवारी स्पेसवॉक केला अंतराळस्थानकाला प्रकाश आणि पॉवर पुरवणाऱ्या स्थानकाबाहेरील भागातील Solar Array system बदलण्यासाठी हा Spacewalk करण्यात आला 

ह्या स्पेवॉक साठी अंतराळवीर Kayla Barron आणि राजा चारी ह्यांनी आधीपासूनच तयारी केली होती दोघांनी आदल्या दिवशीच त्यांचे स्पेससुट चेक केले आणि लिकेज नसल्याची खात्री केली त्यांनी त्यांचे स्पेससूट चार्ज केले शिवाय स्पेसवॉकसाठी लागणारे tools,lights,Cameras आणी Data recorders व्यवस्थित आहे की नाही हेही चेक केले होते 

 NASA astronauts Kayla Barron and Raja Chari will work outside the space station to prepare it for the next roll-out solar array due to be delivered soon.

अंतराळवीर Kayla Barron आणि अंतराळवीर राजा चारी स्पेसवॉक साठी जाण्याच्या तयारीत -फोटो नासा संस्था 

हे दोन्ही अंतराळवीर 15 मार्चला सकाळी 8 वाजून पाच मिनिटाला स्पेसवॉकसाठी स्थानकाबाहेर पडले आणि स्पेसवॉक पूर्ण करून दुपारी 3वाजून सहा मिनिटाला स्थानकात परतले साडेसहा तासांच्या ह्या स्पेसवॉक दरम्यान दोन्ही अंतराळवीरांनी स्थानकाबाहेरील Starboard -4-Trss ह्या भागात स्पेसवॉक केला ह्या भागातील कमी K.Wचे Solar Array बदलून त्या जागी जास्त K.W चे Solar Array बसविण्यात येणार आहेत स्थानकाबाहेरील आठ पॉवर चॅनेल पैकी सहा चॅनेलवरील Solar Array बदलण्यात येणार आहेत त्याच्या पूर्वतयारीसाठी अंतराळवीरांनी हा स्पेसवॉक केला अंतराळवीरांनी त्या पैकी दोन पॉवर चॅनेलवर Solar Array बदलुन नवीन बसविण्यासाठी सपोर्ट ब्रॅकेट्स फिक्स केले शिवाय ह्या पुढील 23 मार्चला होणाऱ्या स्पेसवॉकसाठीची तयारीही करून ठेवली ह्या दोन अंतराळवीरांना स्थानकातून अंतराळवीर Tom Marshburn आणि अंतराळवीर Matthias Maurer ह्यांनी मदत केली 

अंतराळवीर Kayla Barron ह्यांच्या अंतराळ कारकिर्दीतला हा दुसरा स्पेसवॉक होता ह्या स्पेसवॉकसाठी Kayla ह्यांनी परिधान केलेल्या स्पेस सूट वर लाल रंगाच्या रेषा होत्या तर अंतराळवीर राजा चारी ह्यांच्या अंतराळ कारकिर्दीतला हा पहिलाच स्पेसवॉक होता त्यांनी परिधान केलेला स्पेससूट रेषाविरहित होता स्थानकाच्या तांत्रिक कामासाठी केलेला आजवरचा हा 247 वा स्पेसवॉक होता आता 23 मार्चला उर्वरित कामासाठी पुन्हा स्पेसवॉक करण्यात येणार आहे

Thursday 10 March 2022

भविष्यकालीन अंतराळमोहिमेतील नाविन्यपूर्ण प्रयोगाच्या प्राथमिक संशोधनाला नासाची मंजुरी

  NASA Innovative Advanced Concepts (NIAC) graphic

 नासा संस्था -JPL lab

भविष्यकालीन अंतराळमोहिमेतील अंतराळवीर Body scanner मध्ये पाऊल टाकतो आणि काही तासानंतर खास मंगळभूमीवर उतरून पायी चालून जाण्यासाठी बनविलेला कस्टममेड स्पेससूट घालून त्यातील अद्ययावत यंत्रणेद्वारे मंगळावरील विपुल प्रमाणात असलेल्या कार्बन डाय ऑक्साईड मधून वेगळा झालेला ऑक्सिजन श्वास घेण्यासाठी वापरतो किंवा शुक्र मोहिमेतील ड्रोन पक्षा सारखे पंखात हवा भरून आकाशात फिरतो आणि तेथील वातावरणाचे ,हवामानाचे सखोल निरीक्षण नोंदवतो ह्या कल्पनातीत गोष्टी खरतर सामान्यांना स्वप्नवत वाटणाऱ्या असल्या तरीही ह्या अशक्यप्राय गोष्ठी शास्त्रज्ञ भविष्यात सत्यात उतरवण्यासाठी सतत प्रयत्न करीत असतात अशाच अभिनव प्रयोगाच्या प्राथमिक संशोधनाला नासा संस्थेने मंजुरी दिली आहे 

नासाच्या Innovative Advanced Concepts प्रोग्रॅम अंतर्गत भविष्यकालीन Aeronautics आणि अंतराळ मिशन साठी उपयुक्त अशा अत्याधुनिक नाविन्यपूर्ण प्रयोगाच्या प्राथमिक संशोधनाला नासा संस्थेने मान्यता आणि आवश्यक निधी मंजूर केला आहे ह्या संस्थेमार्फत नऊ राज्यातील सतरा संशोधकांना 5.1 मिलियन डॉलरची मदत देण्यात येणार आहे ह्या प्रोग्रॅम अंतर्गत पहिल्या भागात बारा संकल्पना आणि दुसऱ्या भागात पाच नव्या संकल्पित संशोधनाची निवड करण्यात आली आहे हे संशोधन प्राथमिक स्वरूपात असल्यामुळे सध्यातरी नासा संस्थेतर्फे त्याला अंतीम मान्यता देण्यात आलेली नाही त्या साठी सखोल संशोधन करून हि संकल्पना पूर्णत्वास नेणे आवश्यक आहे 

नासाच्या Deputy Administrator Pam Melroy म्हणतात "भविष्यकालीन दूरवरच्या अंतराळमोहिमेतील  अंतराळवीरांसाठी आणी रोबो साठी असे नाविन्यपूर्ण अत्याधुनिक संशोधन गरजेचे आहे नासा संस्थेने निधी उपलब्ध केल्या मुळे अशा नाविन्यपूर्ण कल्पना सत्यात उतरवणे सोपे होईल" नासाच्या वॉशिंग्टन येथील संस्थेचे Associate Administrator Jim Reuter म्हणतात ,"ब्रह्मांडातील दूरवरच्या ग्रहांचा,विश्वाचा शोध घेण्यासाठी आणि अंतराळवीरांच्या  सुरक्षिततेसाठी अशा नवनवीन कल्पना सत्यात उतरवणे गरजेचे आहे भविष्य कालीन मोहिमेत ह्या संशोधनाचा मोलाचा वाटा असेल 

ह्या नाविन्यपूर्ण संकल्पनेत दूरवरच्या अंतराळप्रवासात अत्याधुनिक अंतराळयान अंतराळवीरांचे किरणोत्सर्गापासून संरक्षण करेल आवाजविरहित विमान इलेकट्रीक पॉवरचा वापर करून आकाशात उड्डाण करेल आणि अत्याधुनिक अंतराळयान सौरऊर्जेवर अंतराळ प्रवास करेल 

नासाच्या Maryland येथील Goddard Space Flight Center चे नोबेल विजेते खगोल शास्त्रज्ञ John Mather यांची संकल्पना अशी आहे की,अंतराळातील फुटबॉलच्या आकारातील स्टारशेड वर लावलेल्या ग्राउंड बेस टेलिस्कोपचा वापर करून दूरवरच्या ग्रहांचा प्रकाश अडवून आपल्या ग्रहमालेच्या बाहेरील पृथ्वीसारख्या ग्रहाचा आणि इतर ग्रहावरील सजीव सृष्ठीच्या शक्यतेचा शोध लावण्याचा प्रयत्न शास्त्रज्ञांना करता येईल 

Massachusetts Institute of Technology च्या Sara Seager ह्यांनी मांडलेली नवी संकल्पना शास्त्रज्ञांना पृथ्वीच्या जवळच्या ग्रहांवरील संशोधनास उपयुक्त ठरेल शुक्र ग्रहावरील वातावरणात प्रोब पॅराशूटच्या साहाय्याने उतरेल  आणि तेथील ढग आणि वायूंचे सॅम्पल्स गोळा करून पृथ्वीवर आणेल इथे पृथ्वीवरील नासा संस्थेतील शास्त्रज्ञ त्यावर सखोल संशोधन करतील आणि तेथील सजीव सृष्ठीच्या अस्तित्वाची शक्यता शोधतील  

निवड झालेल्या दुसऱ्या भागातील संकल्पनेत मंगळ ग्रहावरील पर्वतीय भागाचा आणि गुहेचा शोध घेणाऱ्या छोट्या रोबोजचा समावेश आहे या शिवाय अंतराळयानासाठी अणुऊर्जा वापरण्याची अभिनव संकल्पना आणि 3D प्रिंटेड स्विमिंग मायक्रो रोबोटच्या थव्याची संकल्पना सुचवण्यात आली आहे हे रोबोज Enceladus,Europa ,Titan येथील सागरात तळाशी जाऊन तेथील सजीवसृष्टीच्या अस्तित्वाचे सूक्ष्म अवशेषांचा शोध घेतील

Monday 7 March 2022

नासा संस्थेचा अभिनव ऊपक्रम नागरिकांना चंद्रावर नाव पाठवण्याची संधी

 

 A view of the entrance to low bay of the Vehicle Assembly Building (VAB) at NASA’s Kennedy Space Center in Florida, during sunrise on Jan. 19, 2022 with the Artemis banner above the door.

 नासा संस्था -6 मार्च

नासाच्या अपोलो मोहिमे अंतर्गत 1969 साली अंतराळवीरांनी चंद्रावर पहिले पाऊल ठेऊन चांद्रमोहीम यशस्वी केली होती त्या ऐतिहासिक घटनेला पन्नास वर्षे पुर्ण झाल्यानंतर अमेरीकेच्या नासा संस्थेमार्फत पुन्हा एकदा हि बंद पडलेली चांद्रमोहिम सुरू करण्यात आली आहे ह्या आगामी Artemis चांद्रमोहिमे अंतर्गत 2024 साली तीन अंतराळवीरांना चंद्रावर पाठविण्यात येणार आहे विषेश म्हणजे त्यात एक महिला अंतराळवीराचा समावेश असून चंद्रावर पहिले पाऊल ठेवण्याचा मान तिला देण्यात येणार आहे

 ह्या Artemis मोहिमेची सुरुवात आधी मानवरहित Orion अंतराळयान चंद्रावर पाठवुन करण्यात येणार आहे ह्या Artemis 1 मोहिमेची ऊड्डान टेस्ट आधी नोव्हेंबर आणी नंतर फेब्रुवारीत होणार होती पण काही तांत्रिक अडचण आणी कोरोना निर्बंधामुळे हि टेस्ट लांबली आता मे किंवा जुन मध्ये हि टेस्ट होणार असल्याची माहिती नासा संस्थेतर्फे देण्यात आली आहे सध्या ह्या मोहिमेची जय्यत तयारी सुरू आहे हि मोहिम यशस्वी झाल्यावर भविष्यकालीन अंतराळमोहिमेतील अंतराळवीरांचे चंद्रावर जाणेयेणे सुरु होईल आणि चंद्रावर सजीवांना राहण्यायोग्य वातावरणाचा शोध घेणे शक्य होईल

सौरमोहिम आणी मंगळमोहिम ह्या प्रमाणेच नागरिकांना ह्या चांद्रमोहिमेत सहभागी करुन घेण्यासाठी नासा संस्थेने एक अभिनव ऊपक्रम राबविला आहे हौशी नागरिकांना Artemis 1 मोहिमेअंतर्गत Orion अंतराळयानातुन त्यांची नावे चंद्रावर पाठविण्याची सुवर्णसंधी मिळणार आहे नासाच्या साईटवर  नागरिकांना त्यांच्या नावाची नोंदणी करता येणार आहे एकदा का त्यांच्या नावाची नोंदणी झाली की नासा संस्थेतर्फे त्यांना व्हर्च्युअल बोर्डिंग पास मिळेल आणी ह्या मोहिमेची सखोल माहितीसुद्धा त्यामुळे कितीकाळ त्यांची नावे Orion अंतराळयानासोबत चंद्रावर प्रवास करतील हे कळेल जोपर्यंत Orion यान चंद्राभोवती फिरेल तोपर्यंत नागरिकांची नावेदेखील चंद्रावर प्रवास करतील

Artemis- 1 मोहिमेअंतर्गत Orion अंतराळयान नासाच्या फ्लोरीडा येथील केनेडी स्पेस सेंटर मधील 39B ह्या ऊड्डाणस्थळावरून चंद्रावर जाण्यासाठी अंतराळात झेपावणार आहे आणी जवळपास तीन आठवडे चंद्राभोवती फिरणार आहे हे ऊड्डाण कधी होते ह्याची ऊत्सुकता नागरिकांना लागली आहे सध्यातरी नासा संस्थेने नागरिकांना त्यांची नावे चंद्रावर पाठविण्याची सुवर्णसंधी जाहीर केली आहे