Sunday 27 February 2022

विद्यार्थ्यांनी Perseverance मंगळयानाशी केले लाईव्ह चॅट नासाचा अभिनव उपक्रम

 

 You Have Got Perseverance ह्या उपक्रमादरम्यान विध्यार्थी ,शिक्षक आणि पालकांसोबत व्हर्च्युअली संवाद साधताना JPL Lab मधील टीम- फोटो नासा संस्था 

नासा संस्था -17 फेब्रुवारी 

नासाच्या मंगळ मोहिमेत सर्वसामान्यांना सहभागी करून घेण्यासाठी नासा संसंस्थेतर्फे वेगवेगळे उपक्रम राबविण्यात येतात ह्या मंगळ मोहिमेत शाळकरी विध्यार्थ्यांना सहभागी करून त्यांच्यात अंतराळमोहिमेबद्दल जागृती निर्माण व्हावी ह्या उद्देशाने नासा संस्थेतर्फे "You Have Got Perseverance" हि अभिनव स्पर्धा जाहीर करण्यात आली होती आणि त्याला देशभरातून उत्स्फूर्त प्रतिसादहि मिळाला 

ह्या स्पर्धेत सहभागी मुलांच्या निवडीसाठी अनेक चाचणी परीक्षा घेण्यात आल्या अंतिम चाचणी नंतर निवड झालेल्या मुलांची बौद्धिक क्षमता,ध्येयवादी दृष्टिकोन आणि बौद्धिक कसोटी पारखून पात्र ठरलेल्या मुलांची ह्या उपक्रमासाठी निवड करण्यात आली अमेरिकेतील Cohort मधील सहावी ते आठवी मधील विध्यार्थ्यांच्या वीस जणांच्या ग्रुपला  मंगळयानाशी चॅट करण्याची पहिली संधी देण्यात आली त्यांनी Perseverance मंगळयानाची निर्मिती प्रक्रिया त्याचे कार्य त्या दरम्यान आलेल्या अडचणी आणि त्यावर मात करून मोहीम यशस्वी केलेल्या टीमशी संवाद साधून ह्या विषयीची माहिती जाणून घेतली शिवाय मंगळयानाशी लाईव्ह चॅटहि केले नासा संस्थेने दिलेल्या ह्या ऐतिहासिक सुवर्णसंधीचा लाभ घेऊन विद्यार्थ्यांनी मनातील अतीव इच्छा आणि बुद्धिमत्तेच्या जोरावर ह्या जगात काहीही साध्य करता येते हे सिद्ध केले 

15 फेब्रुवारीला ह्या विध्यार्थ्यांना फोनवरून ह्या उपक्रमात सहभागी होण्यास सांगण्यात आले नासाच्या California मधील Jet Propulsion Lab मध्ये ह्या ऐतिहासिक उपक्रमाचा शुभारंभ झाला ह्या विद्यार्थ्यांनी Jet Propulsion Lab मधील Control room मधील Perseverance टीम मधील डझनभर मेंबरशी संवाद साधला मंगळ मोहिमेच्या टीम मॅनेजर Jessica Samuel ह्यांनी कोरोना निर्बंधाचे पालन करत ह्या विद्यार्थ्यांसोबत व्हर्च्युअली मीटिंगद्वारे संवाद साधला मुलांनी  Perseverance मंगळ यान त्याची कार्यक्षमता विशेषतः त्याची मेसेज पाठवण्याची पद्धत (Seq .Echo Capability ) ह्या बाबतीत प्रश्न विचारले पृथ्वीवरून मंगळावरील ह्या यानांपर्यंत मेसेज कसे पोहोचतात  ते यानाकडून कसे स्वीकारले जातात त्यानुसार मंगळयान कसे कार्य करतो तसेच मंगळयान पृथ्वीवर कसे मेसेज पाठवतो ह्या संदर्भात माहिती जाणून घेतली Samuel ह्यांनी त्या संदर्भातील व्हिडिओ दाखवून त्यांच्या शंकांचे निरसन केले ह्याचवेळी विध्यार्थ्यांना पृथ्वीपासून 200मिलियन मैल (320 मिलियन k.m.) दूर असलेल्या मंगळ ग्रहावर कार्यरत असलेल्या Perseverance मंगळ यानासोबत लाईव्ह चॅट करण्याची सुवर्णसंधीही दिली आणि यानाला Text मेसेज पाठवून त्याचा reply कसा मिळतो ह्याचे प्रात्यक्षित दाखवले ह्या वेळी प्रथमच विध्यार्त्यांनी परग्रहावरील यानाशी संपर्क साधून रिप्लाय मिळवला

  नासाच्या Perseverance मंगळयानाच्या प्रोजेक्ट मॅनेजर Jenifer Trosper JPL Lab मधील Perseverance टीम सोबत विद्यार्थ्यांशी व्हर्च्युअली संवाद साधताना -फोटो -नासा संस्था 

फ्लोरिडा येथील Shannon Hayes ह्या जिनेटिकली विकलांग विद्यार्थिनीला Perseverance यानाशी संपर्क साधण्याची पहिली संधी देण्यात आली तेव्हा यानाने तिला  Shannon तू हे सिद्ध केलेस कि जर आपल्या मनात इच्छा असेल आणि ती साध्य करण्याची जिद्द असेल तर प्रयत्नांच्या आणि बुद्धीच्या जोरावर ती साध्य करता येते हे सिद्ध करून दाखवलस असा रिप्लाय दिला Shannon जिनेटिक प्रोब्लेममुळे शाळेत जाऊ शकत नाही तिच्या शारीरिक असमर्थतेमुळे काही मर्यादा आहेत पण तिची बौद्धिक क्षमता,आकलन शक्ती आणि कुशाग्र बुद्धी आश्चर्यकारक आहे वयाच्या मानाने ती खूपच समजूतदार आहे ,बुद्धिमान आहे विशेष म्हणजे तिचा जीवनाकडे पाहण्याचा दृष्टिकोन पॉझीटीव्ह आहे अस तिच्या टिचरने तिच्याबद्दल लिहील होत त्या मुळेच तिची निवड संस्थेने केली तिला Perseverance मंगळ यान मंगळावरील सूक्ष्म ग्रॅव्हिटी आणि खडकाळ भागात कार्यरत करण्यायोग्य बनवताना काय समस्या आल्या आणि टीमने त्यावर कशी मात केली हे जाणून घायचे होते बाकीच्या मुलांनी मंगळावरील पाण्याचे स्रोत,यानाने गोळा केलेले खडकांचे सॅम्पल्स ,मंगळयान Plutonium power चा वापर कसा करतो ह्या संदर्भातील माहिती जाणून घेतली 

Perseverance मंगळ यानाच्या प्रोजेक्ट मॅनेजर Jenifer Trosper ह्यांनी ह्या उपक्रमातील निवड करतानाचा अनुभव शेअर केला त्या म्हणाल्या ह्या मुलांचे प्रश्न त्यांची जिज्ञासा त्यांची अफाट बुद्धिमत्ता पाहून ह्या मुलांची भविष्यकालीन यशाच्या मार्गावरच्या वाटचालीची जाणीव होते ह्या निवडीदरम्यान काही मुलांच्या संघर्षरत आयुष्याची वास्तविकता वाचून माझे डोळे पाणावले आणि मी त्यामुळे Inspire देखील झाले 

हा अभिनव ऐतिहासिक उपक्रम नासाच्या JPL lab संस्थेद्वारे आयोजित केला होता ह्या Perseverance मंगळ यानाच्या टीमला मंगळयानाच्या निर्मितीदरम्यान अनेक समस्यांना अडचणींना सामोरे जावे लागले कारण तो काळ जागतिक महामारीचा होता पण कोरोना काळातील कडक निर्बंधाचे पालन करीत ह्या टीमने अथक परिश्रम करून हि मोहीम यशस्वी केली 

नासाचा You Have Got Perseverance हा उपक्रम ह्या वर्षाखेरपर्यंत चालणार असून 28 फेब्रुवारीला ह्या स्पर्धेची अंतिम तारीख आहे 24 मार्चला निवड झालेल्या विध्यार्थ्यांच्या दुसऱ्या टीमला मंगळयानासोबत लाईव्ह चॅट करण्याची संधी देण्यात येणार आहे

Friday 18 February 2022

मंगळावरील गोळा केलेले samples Lockheed Martin Rocket पृथ्वीवर आणणार

 NASA logo

 नासा संस्था -8 फेब्रुवारी

अठरा फ्रेब्रुवारीला Perseverance मंगळयानाचे मंगळग्रहावरील एक वर्ष पूर्ण होईल ह्या एक वर्षात ह्या यानाने Ingenuity मंगळ हेलिकॉप्टरच्या सहाय्याने अनेक महत्वाची कामे पार पाडली आहेत मंगळावरील पुरातन कालीन सजीवसृष्ठिच्या अस्तित्वाला पृष्ठि देणारे पुरावे शोधणे,तेथील पाणवठ्याचे आटलेले स्त्रोत शोधणे ,मंगळावरील त्या भागातील भुपृष्ठावरील व भुगर्भातील जमीन रोबोटिक आर्मच्या सहाय्याने खोदून तेथील माती,दगड,वाळू ,चिखल आणि मिनरल्सचे नमुने गोळा करून ते मंगळयानाच्या कुपीत भरण्याची अवघड कामगिरी ह्या यानाने यशस्वीपणे पार पाडल्यानंतर आता हे नमुने पृथ्वीवर आणण्यात येणार आहेत त्या साठी नासा संस्थेने MAV ह्या रॉकेटची निवड केली आहे 

Colorado येथील Martin Space Littleton ह्या संस्थेला ह्या रॉकेट निर्मितीचे Contract देण्यात आले आहे Mars Ascent Vehicle(MAV)असे ह्या रॉकेटचे नाव आहे हे रॉकेट वजनाने हलके व आकाराने छोटे आहे हे रॉकेट पृथ्वी वरून मंगळावर जाईल आणी Perseverance मंगळयानाने गोळा केलेल्या नमुन्यांच्या कुपी सोबत घेऊन पुन्हा पृथ्वीवर परतेल हे नमुने गोळा करण्यासाठी ह्या रॉकेटमध्ये अद्ययावत यंत्रणा बसविण्यात आली आहे त्यातील कंटेनरमध्ये हे गोळा केलेले नमुने भरल्या जातील त्या साठी रोवरची मदत घेतल्या जाईल 

नासाचे Administrator Bill Nelson ह्या मोहिमेबद्दल बोलताना म्हणतात हि पहिली जागतिक स्थरावरची पृथ्वी ते मंगळ आणी परत पृथ्वी अशी वैशिष्ट्यपूर्ण रोबोटिक ट्रिप आहे हि नासाची महत्वाकांक्षी मोहिम सगळ्या जगाला प्रेरणादायी ठरेल शिवाय भविष्यकालीन मानवसहित मंगळमोहिमेत पहिल्या अंतराळवीरांना मंगळावर नेण्या आणि परत आणण्यासाठी ऊपयुक्त ठरेल नासा संस्था अंतराळमोहिम विश्वात नेहमीच अग्रेसर राहिली आहे आंतरराष्ट्रीय पार्टनरसोबत नासाने अनेक यशस्वी अंतराळमोहिमा राबविल्या आहेत ह्या मोहिमेचा मुख्य ऊद्देश मंगळावरील सजीवसृष्ठीच्या अस्तित्वाचे पुरावे शोधणे आणी भविष्यकालीन मंगळमोहिमेतील अंतराळवीरांना रहाण्यासाठी योग्य वातावरण शोधणे हा आहे 

ह्या मोहिमेअंतर्गत प्रथमच परग्रहावर रॉकेट ऊड्डाण मोहिम राबविण्यात येईल MAV ह्या कार्याचा शुभारंभ करेल MAV मंगळग्रहावरील Jezero Crater ह्या भागात ऊतरेल आणी Perseverance यानाने गोळा केलेल्या नमुन्यांच्या कुपी कंटेनरमध्ये भरून पुन्हा तेथून ऊड्डान करून पृथ्वीवर पोहोचेल Jezero Crater चा हा भाग भविष्यकालीन मंगळ मोहिमेसाठी Launch Platform म्हणून वापरला जाईल MAV मध्ये Perseverance यानाने गोळा केलेल्या सॅम्पल्सच्या कुपी व्यवस्थित भरल्या गेल्या नंतरच Lockheed Rocket तिथून पृथ्वीकडे येण्यासाठी उड्डाण करेल प्रथमच परग्रहावर Rocket मंगळ ग्रहांवरचे वातावरण भेदून पृथ्वीवर परतण्यासाठी उड्डाण करताना पेट घेईल पण MAV साठी पृथ्वीवरून मंगळावर उड्डाण कारण्याएव्हडे मंगळावरून पृथ्वीकडे उड्डाण करणे सोपे नसेल कारण तेथील वातावरण वेगळे आहे आणि MAV हे छोटे आणि वजनाने हलके असल्याने हि प्रक्रिया पार पाडताना काही अडथळे येण्याची शक्यता आहे म्हणूनच अत्याधुनिक यंत्रणेद्वारे त्या अडचणीवर मात करण्याची क्षमता त्यात निर्माण केली गेली आहे 

MAV एकदा का मंगळभूमीवर उतरले कि त्याच्यावर ESA संस्था नियंत्रण ठेवेल आणि पुढील प्रक्रिया पार पडतील MAV पृथ्वीवर परतताना मात्र त्यावर नासा संस्था नियंत्रण ठेवेल 2026 मध्ये नासाच्या Florida येथील Kennedy Space Center येथून MAV मंगळग्रहावर जाण्यासाठी उड्डाण करेल आणि 2030 च्या मध्यांतरात MAV पृथ्वीवर परतेल 

सध्या ह्या मोहिमेची तयारी सुरू असून Lockheed Martin Space Center मध्ये MAV Test Unit ,Flight Unit,Developing Testing आणि MAV चे डिझाईन युनिट आणि रॉकेटचा पृथ्वीशी संपर्क यंत्रणा टिम ह्या Rocketची ऊड्डाणपुर्व तपासणी करीत आहेत

 नासा संस्थेने हे रॉकेट व Vehicle बनविण्यासाठी  Lockheed Martin संस्थेला 194 मिलियन डॉलरचे कॉन्ट्रॅक्ट दिले असून त्या कॉन्ट्रॅक्ट अंतर्गत पृथ्वी ते मंगळ आणि पुन्हा पृथ्वी अशी रोबोटिक राऊंड ट्रिप असा सहा वर्षांचा कालावधी निश्चित केला आहे

Saturday 12 February 2022

सूर्याच्या अंतर्गत भागातील सखोल संशोधनासाठी दोन नव्या सायन्स मिशनची निवड

 A mid-level solar flare that peaked at 8:13 p.m. EDT on Oct. 1, 2015, captured by NASA’s Solar Dynamics Observatory.

नासाच्या सोलर डायनॅमिक Observatory द्वारे घेतलेल्या फोटोत दिसणाऱ्या सूर्याच्या अंतर्गत भागातील भडकत्या प्रखर ज्वाला -फोटो -नासा संस्था 

नासा संस्था -11फेब्रुवारी 

अनादीकाळापासून  ब्रह्मांडात आपल्या सौरमालेतील सूर्य प्रखर तेजाने तळपतो त्याच्या प्रकाशाने पृथ्वी प्रकाशते आणि मावळण्याने अंधारते ह्या सूर्याबद्दल त्याच्या भोवतीच्या तेजोमय प्रभामंडलाबद्दल जाणून घेण्यासाठी शास्त्रज्ञ सतत प्रयत्न करत असतात नासाच्या सौर मोहिमेअंतर्गत सूर्यावर कार्यरत असलेल्या पार्कर सोलर प्रोबने सूर्याच्या कोरोना ह्या भागात प्रवेश करून तेथील फोटो आणि माहिती त्वरित पृथ्वीवर पाठवून शास्त्रज्ञांची हि मोहीम यशस्वी केली आहे मागच्या महिन्यात ह्याच मोहिमे अंतर्गत कार्यरत असलेल्या नासाच्या सोलर डायनॅमिक Observatory द्वारे सूर्यापासून बाहेर पडणाऱ्या प्रखर चमकत्या भडकत्या ज्वाळांचे फोटो नासा संस्थेला प्राप्त झाले आहेत त्या प्रखर तेजस्वी चमकत्या ज्वालांचा प्रकाश प्रुथ्वीवरील काही भागात पोहोचला होता 

सूर्य हा आगीचा प्रचंड गोळा असून त्याच्या अंतर्गत भागात मॅग्नेटीक फील्ड आहे तेथे Electric Radiation मुळे सतत शक्तिशाली स्फोट होत असतात ह्या चुंबकीय क्षेत्रात अंतराळातील ज्वलनशील पदार्थ,वायू , विद्युतभारित किरणे आकर्षित होतात आणि गोलाकार स्थितीत फिरत राहतात जेव्हा ह्या भागातील वायुंचा दाब प्रचंड वाढतो तेव्हा आगीचा भडका उडतो स्फोट होतात आणि ह्या आगीच्या ज्वाळांचे लोट आणि वायू प्रचंड वेगाने त्या भागातून बाहेर पडतात आणि वरच्या दिशेने कोरोना ह्या भागात शिरतात ह्या भडकत्या ज्वाळा काही मिनिटांपासून काही तासा पर्यंत भडकत्या अवस्थेत राहतात आणि नंतर हळू हळू थंड होतात त्यांच्या पासून प्रचंड उष्णता बाहेर पडते अंतराळात सौरवादळ होते आणि त्यांचा प्रकाश प्रखर असतो त्या वेळेस निर्माण झालेली Electromagnetic energy आणि वेग सूर्यप्रकाशाइतकाच असल्याने तो प्रकाश पृथ्वीपर्यंत पोहोचतो सुदैवाने पृथ्वीभोवती दाट वातावरण असल्यामुळे हि हानिकारक Cosmic किरणे डायरेक्ट पृथ्वीवर येत नाहीत पण अंतराळातील अंतराळयान,अंतराळस्थानक आणी त्यात राहणारे अंतराळवीर ह्यांना त्यापासून धोका उद्भवू शकतो शिवाय Radio Communication ,Electric power Grids  आणी Navigation Signals ह्यांना  देखील त्यापासून घोका होऊ शकतो असा इशारा नासा संस्थेतील शास्त्रज्ञानी दिला होता 

 

जानेवारी 2022 मध्ये सोलर डायनॅमिक Observatory द्वारे घेतलेल्या फोटोत सूर्याच्या अंतर्गत भागातुन बाहेर पडणाऱ्या मध्यम स्वरूपाच्या चमकदार प्रखर ज्वालांचा लाईव्ह व्हिडीओ -फोटो -नासा संस्था 

नासाच्या सौरमोहिमेअंतर्गत सुर्याच्या आतील आणी बाहेरील कोरोना ह्या भागातील सखोल संशोधीत माहिती मिळवण्यासाठी आणी सुर्य आणी पृथ्वीचा नेमका संबंध आणी सुर्याच्या अंतर्गत घडामोडींचा पृथ्वीवर होणारा परिणाम त्यामुळे बदलणारे वातावरण ह्या संबंधीत माहिती मिळवण्यासाठी नासा संस्थेने नव्या दोन सायन्स मिशनची निवड केली आहे Multi-Slit Solar Explorer (MUSE) आणी HelioSwarm

MUSE आणी HelioSwarm ह्या दोन मिशनद्वारे सुर्याच्या अंतर्गत भागातील सखोल माहिती आणी अंतरळातील बदलत्या वातावरणाची माहिती गोळा केल्या जाईल आणी त्याचा उपयोग भविष्यकालीन अंतराळ मोहिमेतील आणी सध्या स्थानकात रहात असलेल्या अंतराळविरांच्या सुरक्षिततेसाठी होईल शिवाय Satellite,Communication Signals,अंतराळयान ह्यांचे ह्या हानिकारक किरणापासुन संरक्षण करण्यासाठी,दुष्परिणाम टाळण्यासाठी होईल आणी आपल्या पृथ्वीसंबंधीत महत्वपुर्ण माहिती मिळेल असे मत नासाच्या Washington येथील संस्थेचे Associate Administrator Thomas Zurbuchen ह्यांनी व्यक्त केले

MUSE मिशन मुळे शास्त्रज्ञांना सुर्याच्या कोरोना ह्या भागातील धगधगत्या ज्वाळा आणी त्यातून बाहेर पडणारी प्रचंड ऊष्णता ,ऊष्ण हवामान,ज्वलनशील पदार्थ,वायू ह्या संबंधीत सखोल माहिती मिळेल ह्या मिशनसाठी वापरण्यात येणाऱ्या अत्यंत शक्तीशाली Multi -Slit-Spectrometer मार्फत सुर्याच्या अंतर्गत भागातील ऊष्णता,ऊष्णवारे,ultraviolet Radiation आणी Solar Transition Region ह्या भागातील अत्यंत सुक्ष्म बारकावे टिपून फोटोबध्द केल्या जातील सुर्याच्या कोरोना ह्या भागातही सुक्ष्म निरीक्षण नोंदवून तेथील फोटो घेतल्या जातील MUSEचा मुख्य ऊद्देश सुर्याच्या कोरोना ह्या भागातुन बाहेर पडणाऱ्या प्रखर तेजस्वी चमकत्या ज्वाळा आणी अंतर्गत भागातील निर्माण होणाऱ्या भडकत्या धगधगत्या ज्वाळा कशा निर्माण होतात ह्याची सखोल संशोधीत माहिती मिळवणे  तेथील Basic Plasma Properties,ज्वलनशील पदार्थ , वायू,हानिकारक Cosmic किरणे ,सौरवादळ आणी त्याचा पृथ्वीवर होणारा दुष्परिणाम ह्याची सखोल माहिती गोळा करणे हा आहे 

HelioSwarm मिशन द्वारे अत्यंत अद्ययावत यंत्रणेच्या सहाय्याने सुर्याच्या अंंतर्गत भागातील Magnetic field मधील विद्युतभारीत कणांच्या तापमानाची नोंद करणे शीवाय तेथील ज्वलनशील पदार्थ,वायू,किरणे ह्यांंचे निरीक्षण नोंदवुन त्यांचे फोटो काढून त्वरित पृथ्वीवर पाठवणे व सौरवादळासंबधीत माहिती गोळा करण्याचे काम केल्या जाईल HelioSwarm मध्ये एक Hub Space craft आणी आठ Co -Orbiting छोट्या  Spacecraft चा समावेश आहे Hub Spacecraft द्वारे ह्या लहान Spacecraft शी रेडिओ संपर्क ठेवल्या जाईल आणि पृथ्वीवरील नासा संस्थेशीही 

Tuesday 8 February 2022

अंतराळवीर Mark Vande Hei ह्यांच्या स्थानकातील वास्तव्याला 300 दिवस पुर्ण

 NASA astronaut Mark Vande Hei is studies cotton genetics for the Plant Habitat-5 space agriculture experiment.

अंतराळवीर Mark Vande Hei स्थानकातील लॅब मध्ये Plant Habitat -5अंतर्गत Cotton Genetics वर संशोधन करताना -फोटो -नासा संस्था 

नासा संस्था -4 फेब्रुवारी 

नासाच्या अंतराळ मोहीम 66चे अंतराळवीर Mark Vande Hei ह्यांच्या अंतराळ स्थानकातील वास्तव्याला तीन फेब्रुवारीला 300 दिवस पुर्ण झाले आहेत त्यांच्या सोबतच अंतराळवीर Pyotr Dubrov ह्यांनी देखील अंतराळ स्थानकात आता 300 दिवस वास्तव्य केले आहे 9 एप्रिल 2021 मध्ये ते अंतराळस्थानकात राहायला गेले होते 

ह्या आधी महिला अंतराळवीर Christina Koch ह्यांनी अंतराळस्थानकात 328 दिवस रहाण्याचा विक्रम प्रस्थापित  केला होता तीन मार्चला Mark Vande ह्या विक्रमाची बरोबरी करतील आणी 15 मार्चला अंतराळवीर Scott Kelly ह्यांनी अंतराळस्थानकात 340 दिवस मुक्काम करून स्थापित केलेल्या विक्रमापर्यंत पोहोचतील Mark Vande 30 मार्चला पृथ्वीवर पोहोचतील तेव्हा त्यांनी स्थानकात जास्त दिवस रहाण्याचा विक्रम प्रस्थापित केलेला असेल

 हे तिनही अंतराळवीर स्थानकातील वास्तव्यादरम्यान तेथील फिरत्या lab मध्ये सुरु असलेल्या संशोधनात सहभागी झाले शिवाय त्यांनी अंतराळस्थानकातील तांत्रिक दुरुस्तीसाठी आवश्यक असलेला Space Walk ही केला पण ह्या अंतराळवीरांचे वैशिष्ट्य म्हणजे ते स्वतःवरील संशोधनात सहभागी झाले अंतराळस्थानकातील दिर्घकालीन वास्तव्यादरम्यान मानवी शरीरावर काय परिणाम होतो त्यांच्या मानसिक आणी शारिरीक आरोग्यावर काय दुष्परिणाम होतात तिथल्या झीरो ग्रव्हिटीवर मात करून शरीर त्याला कसे प्रतिसाद देते,कसे तग धरते ह्या सर्वाचे निरीक्षण नोंदवून त्यांच्या शरीरातील हार्ट,डोळे,रक्त व ईतर गोष्टींची नियमित तपासणी करून त्याचे नमुने घेऊन त्यावर त्यांनी सखोल संशोधन केले आहे अंतराळ स्थानकात झिरो ग्रॅव्हिटी असल्यामुळे पृथ्वीसारखे वातावरण नसते गुरुत्वाकर्षणाअभावी सतत तरंगत्या अवस्थेत राहावे लागते तिथे सरळ स्थिर अवस्थेत उभे राहता येत नाही चालता बसता किंवा इतर हालचाली करता येत नाहीत त्या मुळे शरीरातील हाडांना,स्नायूंना व्यायाम होत नाही सतत उलट्या सुलट्या कोणत्याही दिशेने तरंगत राहिल्याने शरीरातील रक्ताभिसरणावर विपरीत परिणाम होतो त्यामुळे शरीरातील सर्वच अवयवांवर विपरीत परिणाम होतो अंतराळवीर तिथे काहीवेळ व्यायाम करून ह्या वर मात करतात तिथे पृथ्वीसारखे वातावरणच नसल्यामुळे मानसिक आरोग्यावर परिणाम होतो त्यांना ताज्या भाज्या फळे अन्न मिळत नाही योग्य व्हिटॅमिन्स न मिळाल्याने हाडे कमकुवत व ठिसूळ होतात ,डोळ्यावर परिणाम होतो अंतराळवीर जेव्हा परत येतात तेव्हा काही काळ त्यांना चालताना त्रास होतो कारण ते चालण विसरतात पण योग्य उपचारानंतर ते पूर्ववत होतात सहा महिन्यात त्यांची हि अवस्था होते मग जास्त काळ जर मानव अशा झिरो ग्रॅविटीत राहिला तर त्यांच्यात काय फरक पडतो ते ह्या वातावरणाला कसे सामोरे जाते ह्या विषयीच्या संशोधनात  हे अंतराळवीर सहभागी झाले ह्या संशोधनाचा ऊपयोग भविष्यकालीन दुरवरच्या अंतराळ मोहिमातील अंतराळवीरांसाठी होणार आहे कारण त्यांना दीर्घकाळ अशा वातावरणात राहावे लागेल पृथ्वीवरून त्यांना अन्न पाठवताना वेळ लागेल म्हणून झिरो ग्रॅविटीत पृथ्वीसारखे कृत्रिम वातावरण तयार करून त्यात भाजी,धान्य फळे ,फुलाची लागवड करून ह्या अंतराळवीरांनी भविष्यकालीन अंतराळ मोहीमांतील अंतराळवीरासाठी उपयुक्त संशोधन यशस्वी केले आहे 

अंतराळवीर Mark Vande अंतराळवीर Oleg Novitskiy आणी  Pyotr Dubrov ह्यांच्यासोबत 9 एप्रिल 2021 मध्ये स्थानकात रहाण्यासाठी आले होते 17आक्टोबर 2021 मध्ये  अंतराळस्थानकात सिनेमाच्या शुटिंगसाठी बारा दिवस वास्तव्यासाठी आलेल्या रशियन निर्माते Klim Shipenko आणी अभिनेत्री Yulia Peresild ह्यांच्या सोबत  0leg Novitskiy पृथ्वीवर परतले पण अंतराळवीर Mark Vande आणी Pyotr Dubrov मात्र स्थानकातच राहिले होते

नासाच्या Huston येथील संस्थेतील प्रमुख Woody Hobagh ह्यांनी स्थानकातील वास्तव्यात 300 दिवस पुर्ण केल्याबद्दल अंतराळवीर Mark Vande आणी Pyotr Dubrov ह्या दोघांचे अभिनंदन केले आहे आणी पुढील वास्तव्यासाठी शुभेच्छा देत आम्हाला आणी देशाला तुमचा अभिमान वाटतो असे सांगितले