Wednesday 19 December 2018

परतण्याआधी Serena Aunon -Chancellor ने साधला अंतराळस्थानकातून विध्यार्थांशी संवाद


NASA astronaut Serena Auñón-Chancellor
             Serena Aunon  स्थानकातून विद्यार्थ्यांशी बोलण्याच्या तयारीत -फोटो -नासा संस्था 

नासा संस्था -19 डिसेंबर
सेरेना आज पृथ्वीवर परतणार आहे आपल्या सहा महिन्यांच्या अंतराळस्थानकातील वास्तव्यात तिने कॅन्सर व पार्किसन्स ह्या रोगांवर प्रभावी औषध शोधण्यासाठी संशोधन केले तिच्या ह्या संशोधनातून मिळालेल्या मोकळ्या वेळात तिने अनेकदा पृथ्वीवरील विद्यार्थ्यांशी लाईव्ह संवाद हि साधलाय आता पृथ्वीवर परतण्याआधी तिने मागच्या आठवड्यात मियामी येथील विध्यार्थांशी साधलेल्या संवादाचा हा वृत्तांत
सुरवातीला नासाच्या फ्लोरिडा येथील नासा संस्थेतील अधिकाऱ्यांनी तिचा तिच्या नातेवाईकांशी संपर्क करून दिला
"Hello सेरेना मी तुझी कझिन MalaneyYoung Young Mottey बोलतेय प्रथम तुझ अभिनंदन !
 तू आपल्या फॅमिलीतील पहिली Cuban American Astranaut आहेस आणि स्थानकात राहून यशस्वी संशोधन केल्याबद्दल आम्हाला तुझा अभिमान वाटतोय तुझ्या मुळे युवा शास्त्रज्ञ प्रेरित झालेत !"आणि आता मियामी मधील Mandelstam School मधील मुलांना तुझ्याशी बोलायचय तुला प्रश्न विचारण्यासाठी ते उत्सुक झालेत
सेरेनाने तिचे आभार मानत सर्वांना हॅलो म्हणत संवादाला सुरवात केली
Lola (1st grade)-स्पेस स्टेशन मधल तुमच सर्वात आवडत काम कोणत ?
Serena - माझं सर्वात आवडत काम तरंगण ! आम्ही स्थानकात सतत तरंगतच असतो सगळी कामे आम्हाला  तरंगत्या अवस्थेतच करावी लागतात कारण इथे झिरो ग्रॅव्हिटी असते आम्ही तरंगतच भिंतीवर,छतावर कोठेही कसेही काम करू शकतो मी डोके खाली टेकवून उलट्या अवस्थेतही तुझ्याशी बोलू शकतेय रोजच काम कुठल्या पृष्ठभागावर करायच व कस करायच हे ठरवायला मला आवडत कारण आम्ही सगळे वेगवेगळ्या दिशेने काम करत असतो 
Niandro -तुम्ही इतक्या कमी जागेत कसे राहता?तुम्हाला केबिन fever होतो का? मोकळ्या वेळेत काय करता ?
Serena -आमच स्पेस्टेशन मोठ आणि स्पेशियस आहे छोट नाही! ते फ़ुटबाँलच्या मैदानाएव्हडे मोठे आहे बरीच मोकळी जागा आहे आम्ही वेगवेगळ्या भागात काम करतो सध्या मी जापनीज मोड्युल मध्ये काम करतेय आणि लंच पर्यंत इथे कोणी येत नाही त्या मुळे मला मोकळीक मिळते मोकळ्या वेळेत आम्ही movie बघतो शनिवारी आमची movie night असते प्रत्येकाला एक movie सिलेक्ट करता येते आमच्या कडे movie candies पण असतात तसेच आम्ही स्थानकातील ग्रोथ चेम्बरमधील वाढणाऱ्या रोपांची देखभाल करतो त्यांची निगा राखतो कधी,कधी स्थानकाच्या Cubola मधून पृथ्वीकडे पहातो ती खूप सुंदर दिसते कधी आकाशातील ग्रहतारे पहातो Aurora पाहायला मिळतो तेव्हा आकाशातील सोनेरी,रंगीबिरंगी सुंदर प्रकाशाचा झोत पाहता येतो तुही कधीतरी आकाशात आमचे स्थानक पहा आकाशातील ती एक सुंदर वस्तू आहे

image of astronaut Serena Auñón-Chancellor using cutting tools to collect lettuce and kale leaves.
स्थानकातील ग्रोथ चेंबर मधील रेड लेट्युस आणि रेड रशियन Kale ची पाहणी करताना सेरेना -फोटो -नासा संस्था

Broody( 5th grade) -  अंतराळात शरीरातील पेशींवर काय परिणाम होतो सर्वात जास्त परिणाम कुठल्या अवयवांवर होतो  ?
Serena - Good Question ! आकाशात शरीरावर मसल्सवर परिणाम होतो त्यासाठी आम्हाला व्यायाम करावा लागतो शरीरातील पेशी नेहमीप्रमाणेच शरीरात वाढतात पण पृथ्वीप्रमाणे शरीराबाहेरील पेशी अल्पकाळ न टिकता जास्तकाळ टिकतात अंतराळात शरीरातील पेशी जास्त काळ तग धरतात त्यामुळेच कँसर आणि पार्किसन्स ह्या रोगांवर इथे संशोधन करता येते पृथ्वीवर हे शक्य नव्हते अंतराळात शरीराबाहेरील पेशींची वाढ व्यवस्थित होते

NASA astronauts Anne McClain and Serena Auñón-Chancellor
Serena Aunon  परतण्याआधी  McClain सोबत अंतराळ स्थानकातील लॅब मध्ये काम करताना -फोटो -नासा संस्था

Wu Xias (5th grade) - तुम्ही जेवल्यावर स्थानकात तुमच्याबरोबर पोटातील अन्नही तरंगते का? वेगळ फिलिंग येत का?
Serena - हो ! अन्न पोटात थोडस तरंगत सुरवातीला थोडं जेवल तरी पोट भरत पण पृथ्वीप्रमाणे इथेही सुरवातीला कठीण जात आणि मग हळूहळू सवय होते.
इथे जेवताना,पाणी पिताना खूप तारांबळ उडते कारण झिरो ग्रॅव्हिटी! पण हळूहळू सवय होते,खूप मजा येते
आम्ही ते एन्जॉय करतो आम्ही कुठल्याही दिशेने कुठल्याही स्थितीत जेवू शकतो कधी सिलिंगवर तर कधी भिंतीवर जेवतो तरंगत ज्युस,पाणी पिऊ शकतो अंतराळ स्थानकातील surface tension मुळे द्रव पदार्थ खाली सांडत नाहीत त्याचे थेंब तरंगतात ते पकडण्याची प्रॅक्टिस करावी लागते आम्हाला सूपचे,पाण्याचे पाऊच मिळतात ते उघडल्यावर त्याचे थेंब सगळीकडे तरंगत जातात मोठे होत जातात म्हणून ते हातात पकडावे लागतात किंवा तोंडात. हातावरून ते घरंगळत नाहीत त्याचा आकार मोठा,मोठा होऊन पाणी हातावर पसरत
मग ते तसच प्याव लागत असे सांगत सेरेनाने त्याचे प्रात्यक्षित मुलांना करून दाखवले
Ella (3rd grade) - तुम्हाला Astronaut व्हावेसे का वाटले ?
Serena - मी लहान असताना माझ्या कुटुंबासोबत shuttle Launches प्रोग्रॅम पाहायचे तेव्हा अंतराळवीरांचे  स्थानकातील तरंगणे,आणि तिथून आपली पृथ्वी पाहता येण हे सारच मला आश्चर्य चकित करायच ,आकर्षित करायच मग हळू हळू मी देखील astronaut व्हायच स्वप्न पाहू लागले माझ्या कुटुंबीयांनी ,मित्रांनी मला साथ दिली प्रेरित केलं हा प्रवास खूप मोठा होता पण आता मात्र मागे वळून बघताना तो खूप लवकर झाला असं वाटतय
Piero (5th grade) - अंतराळवीर स्थानकात जास्त दिवस राहून आल्यावर अंतराळवीरांना विकनेस येतो का? ते आजारी पडतात का ? स्थानकात bacteria आणि इतर रोगांपासून स्वत:ला सुरक्षित कसे ठेवता?
Serena - Good Question ! आता आम्ही त्या वरच संशोधन करतोय आणि आम्हाला असे आढळून आलेय कि ,bacteria मध्ये स्थानकातील वातावरणात बदल होतो स्थानकातील कॉस्मिक रेज आणि पृथ्वीपेक्षा स्थानकातील कार्बन डाय ऑक्साईड चे जास्त प्रमाण ह्याचा परिणाम आणि अंतराळातील वातावरणामुळे bacteria मध्ये बदल होतो अजूनतरी कुठलाही अंतराळवीर स्थानकात गंभीर आजारी पडला नाही bacteria चा किंवा अंतराळातील कुठल्याही रोगजंतूंचा स्थानकात शिरकाव होऊ नये म्हणून आम्ही सतत प्रयत्नशील असतो स्थानक सतत स्वच्छ ठेवतो ,वेळोवेळी स्पेशल जंतुनाशक फवारतो
Angelina (4th grade)- Astronaut झाल्यावर तुम्हाला कोणत काम अपेक्षित होत?अंतराळस्थानकात राहण्याच ध्येय होत का ?
Serena -Astronaut झाल्यावर स्पेस स्टेशन मध्ये कधी ना कधी जायला मिळेल हे माहिती होत पण कधी ते मात्र नक्की माहीत नव्हतं ट्रेनिंगचा काळ किती आहे हेही माहीत नव्हत पण आयुष्य क्षणा क्षणा ला बदलत असत
ट्रेनिंग मुळे मला खूप छानछान नवीन गोष्टी शिकायला अनुभवायला मिळाल्या मला ट्रेनिंग दरम्यान दोन महिने अंटार्टिकल दक्षिण ध्रुवावर राहायला मिळाल फ्लोरिडाच्या किनाऱ्यावर दोन आठवडे मी पाण्याखाली Aquanaut म्हणून काम केल त्यावेळेसचा अनुभव खूपच मस्त होता वेगवेगळ्या लोकांना भेटण वेगवेगळे अनुभव घेण ! नव्या गोष्टी शिकत्या आल्या आणि स्पेसस्टेशन मध्ये राहण्याचा अनुभव तर खूपच थरारक अविश्वसनीय आणि अलौकीक आहे माझ्यासाठी!खूपच ग्रेट,ब्युटीफुल!
Graham - तुम्ही पृथीवर परतल्यावर तुमच्या शरीराला वातावरणाशी जुळवून घ्यायला खूप वेळ लागतो का ?
Serena - हो !थोडा वेळ लागतो ! आपल शरीर अद्भुत आहे ते पृथ्वीवरच वातावरण लक्षात ठेवत त्याला ग्रॅव्हिटी आठवते आपल चालण आठवत त्या मुळे जास्त वेळ लागत नाही पण हाडांना आणि स्नायूना मात्र पृथ्वीवरील वातावरणाशी जुळवून घ्यायला थोडा वेळ लागतो पण नासा मधील डॉक्टरांची टीम काही आठवडे आमची काळजी घेतात थोडस अवघड जात स्थानकात माझे केस सतत वरच्या दिशेने उडतात ते त्याच स्थितीत राहतात माझी इच्छा असते की ते खाली यावेत पण तसे होत नाही !
Zoe ( 3rd grade )-अन्न आणि पदार्थांच्या चवीत अंतराळ स्थानकात बदल होतो का ? जेवण कस असत ?
Serena -  आम्ही पृथ्वीवरच प्रिझर्व प्रोसेसिंग केलेल मऊ अन्न खातो आम्हाला कुरकूरीत कडक क्रॅकर्स खाता येत नाहीत म्हणूनच आम्ही पृथ्वीवरच अन्न मिस करतो पॅकेटबंद अन्न असल्यामुळे आणि इथे grocery नसल्यामुळे तिथल्यासारखे प्लेट मध्ये खाऊ शकत नाही पण कधी कधी पृथ्वीवरून आलेल्या कार्गो स्पेसक्राफ्ट मधून आम्हाला candies,crackers पाठवले जातात आम्ही चीज बर्गर खूप मिस करतो
Felix (3rd grade )स्थानकात तुम्ही रोज दोन तास व्यायाम करता पण जर तुम्ही तो केला नाही तर काय होत ?
Serena -रोज व्यायाम करण आवश्यक आहे कारण स्थानकातील झिरो ग्रॅव्हिटीचा शरीरातील हाडांवर,स्नायूंवर विपरीत परिणाम होतो व्यायाम केला नाही तर ते लहान,लहान होत जातात त्याला Atrophy अस म्हणतात तिथे हाताची सतत हालचाल होते पण तरंगत्या अवस्थेमुळे पायांच्या स्नायूंची कमरेची,पाठीची हालचाल होत नाही शिवाय गुरुत्वाकर्षणाच्या अभावामुळे हृदयाच्या रक्ताभिसरणावर परिणाम होतो पंपिंग वर परिणाम होतो हालचालच नसल्याने,हृदयास काम कमी असल्याने हृदय weak होऊ शकत,हाडे ठिसूळ होऊ शकतात पण नियमित व्यायामामुळे हे सर्व टाळता येत आणि स्थानकातील वातावरणाचे शरीरावरील दुष्परिणाम टाळता येतात
Ernesto( 2nd grade)-आम्हाला कोलांटउड्या मारायला शिकण्यासाठी gymnastics शिकाव लागत पण तुम्ही स्थानकात वावरायला कसे शिकता ?
Serena -हो! या साठी तुम्हाला प्रॅक्टिस करावी लागते तशीच अंतराळ स्थानकात फिरतानाही करावी लागते सुरवातीला कठीण जात कारण कुठेही विशेषतः डोक्याला मार लागू शकतो कुठेही धडकू शकत,दुखापत होते म्हणून सावधतेने हालचाल करावी लागते पण सरावाने हळूहळू प्रॅक्टिस होते कशाचा तरी आधार घ्यावा लागतो मग हळूहळू मेंदूला त्याची सवय होते मग मात्र तरंगत फिरण पाय वर,डोकं खाली म्हणजे शिर्षासनाच्या स्थितीत राहता येत आणि सगळ्या हालचाली सहज करता आल्या कि मग आम्ही त्या एन्जॉय करतो
Ryan(1st grade)-आम्ही पाहिलेय कि स्पेसस्टेशन मध्ये Plankton आहे हे Plankton तिथे वाढणे कसे शक्य आहे
Serena - Again Good  Question ! Plankton स्वत:हुन स्पेसस्टेशन मध्ये येऊ शकत नाही रशियन मोड्यूल च्या बाहेरअं तराळवीरांना स्पेसवॉक करताना ते दिसले त्यांनी ते स्थानकात आणले कदाचित पृथ्वीवरून स्थानकात आलेल्या कार्गोशिप बरोबर ते अंतराळात आले विशेष म्हणजे ते जिवंत राहिले अंतराळात मानव तग धरू शकत नाही
Creep (1st grade)- स्पेस मध्ये तुमच्या सोबत कुठले प्राणी आहेत ?
Serena - आता स्पेसस्टेशन मध्ये नुकत्याच आलेल्या कार्गोशिप मधून आलेले 40mice आहेत या आधी spiders होते Bumble Bee होती काही mice जुलै मध्ये स्थानकात आले आणि ऑगस्ट मध्ये पृथ्वीवर परत पाठवण्यात आले रशियन्स कडे बेबी quail होते ह्या प्राण्यांना वजनरहित अवस्थेत स्थानकात पाहणं आनंददायी असत त्यांच्या राहण्याची खाण्यापिण्याची सोय करून त्यांची काळजी घेणं आणि झिरो ग्रॅव्हिटीत त्यांचं adjust होण पाहून त्यांच निरीक्षण नोंदवून त्यावर संशोधन करण आम्हाला आवडत
Nika (1st grade) - तुम्ही स्थानकातून पृथ्वीवरील माहिती कशी घेता ?
Serena -स्थानकाच्या Cupola मधून आम्ही पृथ्वी निरीक्षण करतो,पृथ्वीवरील,वातावरणातील आणि अंतराळातील ग्रहताऱयांच निरीक्षण करतो त्यांचे फोटो काढतो विशेषतः चक्रीवादळ आले कि ते येताना आणि संपल्यावर आम्ही त्याचे फोटो घेतो पृथ्वी वरील घडामोडींची नोंद करून त्याची माहिती लगेचच पृथ्वीवर पाठवतो रात्रीच्या वेळेस
पृथ्वीवरच्या वेगवेगळ्या ठिकाणच लाइटमधलं चकाकत सौन्दर्य पाहायला मला खूप आवडत
Daniela - स्पेसस्टेशनचा विस्तार करण्याचा प्लॅन आहे का ?
Serena -सध्या तरी नाही Space Station Assembly Complete आहे आणि आमचा फोकस सायंटिफिक रिसर्च वर आहे आणि भविष्यात Moonआणि  Mars मिशनवर नासाचा भर आहे म्हणूनच स्थानकातील झिरोग्रॅविटीतील आमच्या वास्तव्यात आगामी दूरवरच्या ग्रहमोहिमांसाठी आम्ही संशोधन करत आहोत
Valentina (kintergarden )- स्पेस मध्ये तारे वेगळे दिसतात का ?
Serena - हा प्रश्न आम्हाला खूपवेळा खुपजण विचारतात पण तारे इथून वेगळे दिसत नाहीत फक्त जास्त प्रकाशमान दिसतात आम्ही रात्री एखाद्या module चे सर्व लाईट बंद करून आकाशातील तारे पहातो तेव्हाच दृश्य खूपच विलोभनीय आणि सुंदर भासत तुही लाईट बंद करून आकाशातील चंद्र तारे पहा. 

No comments:

Post a Comment