पार्कर सोलर प्रोब यशस्वी पणे कार्यरत - प्रकाशाचे पाठवले फोटो

पार्कर सोलर प्रोबने पाठवलेल्या डावीकडील फोटोत मिल्की आकाशगंगेतील तारकासमूह आणि उजवीकडील फोटोत तेजपुंज तारकांमध्ये प्रकाशमान गुरु ग्रह -फोटो -नासा संस्था

नासा संस्था -21सप्टेंबर
मागच्या महिन्यात सूर्याकडे झेपावलेल्या पार्कर सोलर प्रोब सौर यानाचा प्रवास निर्विघ्न पणे सुरु आहे हे यान प्रचंड आगीचे लोळ उठणाऱ्या सूर्याच्या प्रभामंडळात प्रवेशून तिथल्या वातावरणाची सखोल माहिती मिळवणार आहे त्या साठी ह्या यानाला आगीपासून बचाव करणारे संरक्षक कवच बसवले आहे नोव्हेंबरमध्ये पार्कर प्रोब सूर्याजवळ पोहोचेल आणि प्रत्यक्ष कार्याला सुरवात होईल पण त्या आधीच
पार्कर सौर यानाने प्रवासात असतानाच कार्यरत होऊन अवकाशातील प्रकाशाचे सुंदर प्रकाशमान फोटो पृथ्वीवर पाठवले आहेत 
पार्कर सोलर प्रोब वर बसविलेली चार अत्याधुनिक उपकरणे आता कार्यान्वित झाली असून पार्कर प्रोब सूर्याच्या जवळ जात आहे आणि त्यावर बसवलेली अत्याधुनिक यंत्रणा चार्ज होऊन व्यवस्थित काम करत असल्याचे संकेत शास्त्रज्ञांना मिळत आहेत
पार्कर सोलर प्रोब सौरयानावर बसवलेल्या कॅमेऱ्याने यानाभोवतीच्या वातावरणातील प्रकाशाच्या सूक्ष्म कणांचे अत्यंत प्रकाशमान फोटो टिपले आहेत हा अवकाशातील दक्षिणेकडचा भाग आहे ह्या फोटोत सूर्य दृष्टीस पडत नाही पण उजव्या बाजूला गुरु ग्रह दिसतोय तर डाव्या बाजूला अत्यंत तेजपुंज मिल्की आकाशगंगेचा प्रकाशमान पट्टा दिसत आहे हे फोटो पार्कर प्रोब सौर यानाच्या WISPR' ह्या उपकरणाने टेलिस्कोपच्या साहाय्याने टिपले आहेत
सध्या हि उपकरणे कमी क्षमतेने काम करत आहेत पण जसजसे पार्कर प्रोब सूर्याच्या कक्षेजवळ पोहोचेल तसतशी त्यांची कार्यक्षमता वाढत जाईल पार्कर सोलर प्रोब नोव्हेंबर मध्ये सूर्याच्या जवळ पोहोचेल आणि सूर्याभोवतीचे प्रभामंडळ भेदून त्याच्या कक्षेत शिरेल तेव्हा पूर्ण क्षमतेने पार्कर प्रोब कार्यरत होईल
ह्या प्रभामंडळातील प्रचंड आगीच्या लोळातील इलेक्ट्रिकल व मॅग्नेटिक फिल्डमधल्या प्रकाश किरणांचा आकार,गती आणि प्रकाशाची तीव्रता ह्या विषयी पार्कर प्रोब सखोल माहिती मिळवेल त्या मुळे सूर्याचा करोना (तेजोवलय ) हा  सूर्याच्या खालच्या पृष्ठभागापेक्षा शम्भरपटीने का उष्ण आहे ह्याची माहिती मिळेल अशी आशा शास्त्रज्ञ व्यक्त करतात

मंगळावरील धुळीच्या वादळाला तोंड देत नासाचे Curiosity Mars Rover पुन्हा कार्यरत

 Curiosity Mars Rover कार्यरत असलेला  मंगळावरील Vera Rubin Ridge हा भाग -फोटो -नासा संस्था

नासा संस्था -8 सप्टेंबर

मंगळावर गेल्या महिन्यात धुळीचे भयानक वादळ घोंघावले होते तिथल्या प्रचंड धुळीच्या लोटात काहीकाळ   Curiosity मंगळयानाचे काम ठप्प झाले होते त्याचा पृथ्वीशी असणारा संपर्कही काही काळ तुटला होता पण आता मंगळावरील धुळीवादळ शमले आहे
धुळीमुळे अंधारलेल्या मंगळावरील Curiosity कार्यरत असलेल्या भागात आता सूर्यदर्शन झाल्याने Curiosity यान पुन्हा व्यवस्थित स्थिरावले आहे धुळीवादळा मुळे भरकटलेले व ठप्प झालेले Curiosity यान सूर्यकिरणांच्या सौर ऊर्जेने बॅटरी चार्जित करून पुन्हा कार्यरत झाले आहे
अत्याधुनिक यंत्रणेने बनवलेल्या Curiosity मंगळ यानाने ऑगस्ट मध्ये त्याच्या रोबोटिक आर्मच्या साहाय्याने Vera Rubin Ridge ह्या भागात ड्रिल करून नव्या खडकांचे नमुने शोधले आहेत आधी दोन वेळेस केलेल्या ड्रिल च्या वेळेस तिथे असलेल्या अत्यंत हार्ड खडकामध्ये खोदकाम करताना तांत्रिक अडचण येत होती म्हणून ह्या वेळेस  ड्रिलींगची जागा बदलली ह्या भागाला Stoer हे नाव दिले आहे 
Curiosity मंगळ यानाने शोधलेले नवे खडक अत्यंत कडक आहेत ते सिमेंट सारखेच कडक असल्याने त्यांचे ड्रिल करून पावडरच्या स्वरूपात सॅम्पल बनवणे अत्यंत कठीण काम आहे असे नासाचे ह्या प्रोजेक्टचे शास्त्रज्ञ म्हणतात
ह्या नव्या नमुन्यातील खडक विविध रंगांचे आहेत ते साध्या डोळ्यांनीही दिसतात पण काही नजरेच्या टप्प्याबाहेरच्या खडकाचे निरीक्षण करण्यासाठी इन्फ्रा रेड चा वापर करण्यात येतोय काही खडक टोकदार आहेत मंगळावर खूप पूर्वी पाणी वाहात होते ह्या पाण्याच्या प्रवाहामुळे ह्या खडकांची झीज झाली असावी व प्रचंड वादळाचा परिणाम होऊन Erosion झाले असावे त्या मुळे ह्या खडकांची झीज होऊन खडक कडक व टोकदार झाले असावे असे शास्त्रज्ञाचे मत आहे ह्या खडकांमध्ये Hematite Mineralचे कण सापडले आहेत आणि हे मिनरल पाण्यात तयार होतात
सप्टेंबर महिन्यात आणखी दोनवेळा ह्या भागात खोदकाम केले जाईल त्या नंतर Curiosity चे त्या भागातील काम संपेल सध्या सापडलेले हे खडक अत्यंत कडक असले तरीही आतून ते मऊही असू शकतील आणखी खोदकाम करून त्यांची सखोल माहिती मिळेल
विशेष म्हणजे मंगळावरील ह्या प्रचंड भयानक धुळीच्या वादळाला तोंड देत Curiosity मंगळ यान शाबूत राहिले आणि आता स्व-कार्यक्षमतेने कार्यरतही झाले आहे
आता तिथले आकाश निरभ्र असले तरी वादळाच्या काळात तिथे अंधार दाटला होता सूर्यदर्शन दुर्लभ झाले होते
तेव्हाही काही काळ Curiosity मंगळ यानाने प्रचंड मोठ्या धुळीच्या लोटातही त्याच्या कॅमेऱ्याच्या साहाय्याने काही दुर्मिळ वादळी दृश्ये टिपली आहेत त्यात Curiosity च्या डेस्कवरही पातळ धुळीचे आवरण दिसतेय

नासाच्या अंतराळमोहीम 58 चेअंतराळवीर अंतराळ स्थानकात जाण्यासाठी सज्ज

 
 नासाच्या मोहीम 58 ची अंतराळ वीरांगना  Anne McClain कॅनडाचे अंतराळवीर Davis Saint आणि  रशियन अंतराळवीर Oleg Kononenko अंतराळ स्थानकात जाण्यासाठी सज्ज
-फोटो -नासा संस्था

नासा संस्था -30 ऑगस्ट
नासाच्या अंतराळ मोहीम 58ची अंतराळ वीरांगना Anne McClain कॅनडाचे अंतराळवीर  Davis Saint-Jacques आणि रशियन अंतराळवीर Oleg Kononenko लवकरच अंतराळस्थानकात राहण्यासाठी जाणार आहेत
जाण्याआधी ते सहा सप्टेंबरला नासाच्या Johnson Space Center मध्ये पत्रकारांशी संवाद साधतील व त्यांच्या या अंतराळ मोहिमेबद्दल माहिती सांगतील
 हे अंतराळवीर 20 डिसेंबरला कझाकस्थानातील बैकोनूर मधल्या Cosmodrome वरून  Soyuz MS-11ह्या अंतराळ यानातून अंतराळस्थानकाकडे रवाना होतील आणि अंतराळ स्थानकात सध्या रहात असलेल्या अंतराळवीरांसोबत तिथे सुरु असलेल्या संशोधनात सहभागी होतील
अंतराळ वीरांगना Anne McClainआणि Davis Saint Jacques  ह्यांची हि पहिलीच अंतराळवारी आहे
रशियन अंतराळवीर Oleg Kononenko  मात्र चवथ्यांदा अंतराळस्थानकात राहण्यासाठी जातआहेत आणि ते ह्या मोहीम 59च्या पथकाचे कमांडरपद सांभाळतील
हे तिन्ही अंतराळवीर अंतराळस्थानकात राहून तिथे सुरु असलेल्या वेगवेगळ्या सायंटिफिक प्रयोगाच्या संशोधनात सहभागी होतील McClain  पहिल्या Tissues on chip ह्या प्रोजेक्ट अंतर्गत सुरु असलेल्या संशोधनात सहभाग नोंदवेल
  U.S.मधून मेकॅनिकल आणि Aeronautical engineering ची पदवी घेतल्यानंतर McClainने  इंग्लंड मधल्या Bath युनिव्हर्सिटीतून M.E  Aerospace Engineering केले आहे .ती ह्या प्रोजेक्ट अंतर्गत अंतराळ स्थानकातील micro gravity चा tissues वर होणाऱ्या परिणामावर संशोधन करणार आहे

गुरु ग्रहावरही सापडले पाण्याचे अस्तित्व नासाच्या शास्त्रज्ञाच संशोधन प्रकाशित

                                         गुरु ग्रहावरील पाण्याचे अस्तित्व सापडलेला ग्रेट रेड स्पॉट
                                              फोटो -नासा संस्था


नासा संस्था -30 ऑगस्ट

सध्या जगभरातील शास्त्रज्ञ परग्रहावरील पाण्याचा ,सजीव सृष्टीच्याअस्तित्वाचा सतत शोध घेतआहेत ह्या मोहिमेअंतर्गत सध्या नासाची वेगवेगळी अत्याधुनिक यंत्रणा असलेली अंतराळयाने ग्रहावर पोहोचलीही आहेत आणि त्या त्या ग्रहाभोवती भ्रमण करत नवनवीन माहितीही पृथ्वीवर पाठवत आहेत
गुरु हा आपल्या सूर्यमालेतील सर्वात मोठा व सूर्याच्या जवळचा ग्रह असल्याने शास्त्रज्ञांना ह्या ग्रहाबद्दल नेहमीच कुतूहल वाटते हा ग्रह नेमका कसा आहे आणि तो कसा तयार झाला हे शोधल्यास सूर्यमालेच्या उगम व विकास कसा झाला ह्याची आणखी सखोल माहिती मिळवणे सोपे जाईल असे त्यांचे मत आहे
ह्याच संशोधना अंतर्गत गुरु ग्रहावर पूर्वी पाणी अस्तित्वात होते का ?असल्यास  कोठे आणि किती प्रमाणात होते आणि सध्या तेथे पाणी उपलब्ध आहे का? ह्याचा शोध शास्त्रज्ञ घेत आहेत आणि आश्चर्य म्हणजे शास्त्रज्ञाच्या ह्या प्रयत्नांना यश देखील आले आहे नासाच्या गुरु ग्रहावरील Juno अंतराळयाने नुकत्याच पाठवलेल्या संशोधित माहितीनुसार गुरु ग्रहावर पाण्याचे अस्तित्व सापडले आहे
नासाच्या Maryland Space Flight Center मधील  Gordon L.Bjoraker (Astrophysicist ) ह्या शास्त्रज्ञानीं Astronomical Journal मधून हि माहिती प्रकाशित केली आहे
नासाचे Juno अंतराळ यान गुरु ग्रहाभोवती भ्रमण करीत असून उत्तरेपासून दक्षिणेपर्यंत दर 53 दिवसातून एकदा चक्कर मारतोय
गुरु ग्रहावर 350 वर्षांपूर्वी प्रचंड वादळ झाले होते ज्या ठिकाणी हे भयानक वादळ झाले त्या ठिकाणाला ग्रेट रेड स्पॉट असे नाव देण्यात आले त्याच ठिकाणाचे Juno अंतराळ यानामार्फत संशोधन केल्या जात असून तिथल्या पाण्याचे अस्तित्वाचे ठिकाणही शोधले जात असताना त्याच भागात पाण्याचे अस्तित्व सापडले आहे
ह्या संशोधित पाण्याच्या नमुन्यात ऑक्सिजन व कार्बन मोनो ऑक्साईड असल्यामुळे तेथे सूर्यापेक्षा दुप्पट ते नऊपट जास्त ऑक्सिजन असल्याचे निष्पन्न झाले आणि ह्या मुळे तिथे पाणी पुरेशा प्रमाणात उपलब्ध असल्याच्या शक्यतेलाही दुजोरा मिळाला आहे
सध्या ह्या ग्रेट रेड स्पॉट मधील भाग घनदाट ढगांनी व्यापलेला आहे त्या मुळे त्या भागातून electromagnetic energy बाहेर पडण्यास अडथळा येत असल्याने पाण्याच्या अस्तित्वाची सखोल माहिती संशोधकांना मिळाली नसली तरीही लवकरच ह्या परिस्थितीवर मात करून संशोधन करण्यात शास्त्रज्ञ यश मिळवतील असे मत शास्त्रज्ञ Gordon Bjoraker ह्यांनी व्यक्त केले आहे ह्या संशोधनाने ते आनंदित झाले असून ह्या शोधाचा उपयोग आगामी गुरु ग्रहावरील मानवसहित अंतराळ मिशन साठी होईल असे शास्त्रज्ञांना वाटतेय