Sunday 6 May 2018

नासाचे Insight Mars Lander मंगळाकडे झेपावले


https://www.nasa.gov/sites/default/files/thumbnails/image/insight-4a.jpg
            Insight Mars Landar च्या उड्डाणाचा ऐतिहासीक क्षण  फोटो -नासा संस्था

नासा संस्था - 5 मे
शनिवारी पाच मेला 7.05 p.m.वाजता नासाचे Insight मंगळ यान  कॅलिफोर्निया येथील Vandenberg Air Force येथून मंगळाकडे झेपावले हे मंगळयान तब्बल साडेसहा महिन्यांच्या अंतराळ प्रवासानंतर मंगळ ग्रहावर पोहोचेल काहीही विघ्न न आल्यास नियोजित वेळेत म्हणजे २६ नोव्हेंबर 2018ला तीन वाजता Insight मंगळयान मंगळ ग्रहाच्या भूमीवर सुखरूप पोहोचेल ह्या यानाचा मुक्काम मंगळावर पृथ्वीवरील वर्षगणनेनुसार दोन वर्षे असेल तर मंगळावरील वर्षगणनेनुसार एक वर्ष चाळीस दिवस असेल
ह्या मंगळयानाच्या कार्यकाळात Insight मंगळग्रहावर त्याच्यावर बसवलेल्या विशेष उपकरणाद्वारे मंगळावरील वातावरण ,तिथे होणारे वातावरणातील बदल ,भूकंप , मंगळाची भूकंप प्रवण क्षमता,भूकंप प्रवण क्षेत्र ह्या संदर्भातील अंतंर्गत घडामोडींचे निरीक्षण नोंदवून संशोधीत माहिती पृथ्वीवर पाठवेल
शास्त्रज्ञाच्या मते मंगळावर पूर्वी भूकंप झाले होते त्यामुळेच मंगळावरील पृष्ठभागांना तडे गेले ,जमीन खिसकली व खोल भेगाही पडल्या आणि मंगळाला पूर्वी  ब्रह्मांडातील उल्काही धडकल्या होत्या
Insight Mars लँडर वर सिस्मोमीटर बसवण्यात आला आहे जेव्हा हे मंगळयान मंगळावरील भूमीवर उतरेल तेव्हा ह्या उपकरणाचा एक रोबोटिक आर्म पृष्ठभागावर सिस्मोमीटर बसवेल तर दुसरा रोबोटिक आर्म त्याच्या सेल्फ हॅमरींगद्वारे मंगळावरील उष्ण वाऱ्यांचे प्रवाह व उष्णतेची तीव्रता ह्याचे निरीक्षण नोंदवेल तसेच मंगळावरील पृष्ठभागावर दहा ते सोळा फूट खोल खड्डा खणेल पृर्वीच्या तुलनेत ह्याची खोली पंधरापट जास्त असेल
ह्या मंगळयानाला सौर ऊर्जेसोबतच बॅटरीच्या ऊर्जेचा पुरवठा केल्या गेला असून शास्त्रज्ञाच्या अंदाजानुसार हे यान मंगळावर सव्वीस महिने कार्यरत राहू शकेल नासाच्या JPL lab चे Insight चे मुख्य प्रबंधक म्हणतात हा प्राथमिक अंदाज असला तरीही Insight ह्या पेक्षा जास्त काळ कार्यरत राहील मंगळावरील वातावरणाचा अभ्यास करण्यासाठी seismology च्या ह्या प्रकल्पाचे स्वप्न शास्त्रज्ञ गेल्या चाळीस वर्षांपासून पहात आहेत त्या वेळेस मी student होतो आणि आज मी त्यात सह्भागी आहे असे JPL लॅबचे Insight mars Lander चे मुख्य investigator Bruce Banordt  म्हणतात
ह्या मंगळयानाच्या यशस्वी मोहिमेमुळे मंगळावरील वातावरणाची ,भूगर्भांची माहिती मिळेल शिवाय ब्रह्मांडातील पृथ्वी चंद्र आणि इतर ग्रहांची आपल्याला अवगत नसलेली माहितीही मिळेल आगामी मानवासहित मंगळ मोहिमेसाठी ,मंगळ ग्रहावरील  मानवी निवासासाठी उपयुक्त ,योग्य ठीकाण ,तेथील मानवासाठी आवश्यक वातावरणाचीही माहिती मिळेल मागच्या मंगळ मोहिमेत मंगळावरील माती ,डोंगर दऱ्या ,volcanoes ,पाण्याचे आटलेले प्रवाह ह्यांची माहिती मिळाली आता ह्या ग्रहाची अंतर्गत रचना व वातावरणाची माहिती मिळेल
ह्या आधी 2012 मध्ये नासाचे क्युरियासिटी मार्स रोव्हर मंगळावर पोहोचले होते आता Insight Mars lander मंगळावर पोहोचेल व तिथली अद्ययावत आधुनिक माहिती पृथ्वीवर पाठवेल
ह्या यशस्वी Insight मंगळ मोहिमेत नासा संस्थेसोबत France ,German आणि अनेक युरोपियन स्पेस एजन्सीची मदत मिळाली नासाचे नवे Administrator Jim Bridenstine  ह्यांनी ह्या मोहिमेत सहभागी असलेल्या सर्वच शास्त्रज्ञाचे अभिनंदन केले असून हा  ऐतिहासिक क्षण अनुभवण्यासाठी ते आपल्या कुटुंबियांसोबत उपस्थित होते 

No comments:

Post a Comment