ब्रम्हांडात सूर्यमालेबाहेर बाहेर सापडला तेजस्वी बटू तारा आणि त्या भोवती फिरणारा पृथ्वीसमान ग्रह

सौरमालेबाहेर सापडलेला ब्रह्मांडातील W.D1856 b ग्रह मंद प्रकाशित पांढऱ्या बटू ताऱ्याभोवती भ्रमण करताना-फोटो -नासा संस्था

नासा संस्था -15 सप्टेम्बर 

नासा संस्थेतील आंतरराष्ट्रीय खगोल शास्त्रज्ञांनी दिलेल्या माहितीनुसार त्यांना सध्या वापरात नसलेल्या Spitzer Space Telescope आणी TESS (Transiting Exoplanet survey Satellite ) ह्या द्वारे मिळालेल्या छायाचित्रात  आपल्या सूर्यमालेबाहेर अंतराळात एक पांढरा तेजस्वी सूर्यासारखा प्रकाशमान तारा आणि त्या भोवती भ्रमण करणारा ग्रह सापडला आहे 

हा नवा संशोधित ग्रह आपल्या पृथ्वीपेक्षा चाळीसपट मोठा आहे आणि ज्या पांढऱ्या प्रकाशित ताराभोवती तो  फिरतोय त्याच्या पेक्षा सातपट मोठा आहे तो आपल्या सौरमालेतील गुरु ग्रहाच्या आकाराचा असून तो अत्यंत वेगाने भ्रमण करत आहे त्याचा भ्रमणवेग आपल्या सौरमालेतील बुध ग्रहाच्या साठपट जास्त असून तो 34 तासात एक फेरी पूर्ण करत आहे शास्त्रज्ञांनी ह्या ग्रहाला W.D 1856 b असे नाव दिले आहे 

Wisconsin Madison University चे असिस्टंट प्रोफेसर Andrew Vanderburg ह्यांच्या मते जेव्हा एखादा सूर्यासारखा स्वयंप्रकाशित तारा त्याच्यातील पॉवर संपत आली की हळूहळू नष्ट होऊ लागतो तेव्हा नष्ट होताना त्याच्यातील प्रचंड उष्णतेमुळे तो लालसर होतो त्याचा आकार त्याच्या मूळ आकारापेक्षा शंभरपट किंवा हजारपटीने वाढतो आणि तो फुगतो ह्या प्रक्रियेदरम्यान त्याच्या वरच्या भागातुन गॅस बाहेर पडतो त्या मुळे हा तारा हळू हळू थंड होताना पांढऱ्या रंगात परावर्तित होतो आणि त्याचा आकारही लहान होतो 

हा तारा जेव्हा नष्ट होतो तेव्हा त्याच्यातून बाहेर पडणाऱ्या प्रचंड उष्णता आणि वायू मुळे त्याच्या आजूबाजूच्या कक्षेतील तारे व तरंगत्या वस्तू नष्ट होतात ह्या ताऱ्याच्या चुंबकीय कक्षेत आलेल्या आकाशगंगेच्या पट्ट्यांनाही तो गिळंकृत करतो त्यांची राख होते प्रचंड उल्कापात होतो अशा वेळेस त्याच्या भोवती फिरणाऱ्या ह्या ग्रहाला पाहून आम्ही आश्चर्यचकित झालो आहोत हा फिरता तारा नष्ट कसा झाला नाही ह्याच आम्हाला आश्चर्य वाटतय 

कदाचित हा फिरणारा ग्रह ह्या  बटु ताऱ्याच्या कक्षेत तारा निर्माण होण्याच्या प्रक्रियेनंतर शिरला असेल कदाचित ह्या ताऱ्याच्या कक्षेच्या पन्नास पट दूरवर अंतराळात तो भ्रमण करत असेल व फिरता फिरता ह्या ताऱ्याच्या कक्षेत ओढल्या गेला असेल त्या मुळेच तो नष्ठ झाला नसावा 

 TESS  satellite ची क्षमता अफाट असून तो अंतराळातील मोठा भाग व्यापतो आणि आपल्या सौरमाले बाहेर ब्रम्हांडात फिरणारे तारे,ग्रह किंवा इतर वस्तुंना शोधून त्यांचे निरीक्षण आणि त्यांच्यात होणारे बदल टिपतो आणि त्यांचे फोटो पृथ्वीवर पाठवतो 

हा प्रकाशमान पांढरा बटु तारा व त्या भोवती फिरणारा ग्रह उत्तरेकडील भागातील तारका समुहापासून 80 प्रकाशवर्षे दूर आढळला आहे तो 1100 मैल अंतरावर भ्रमण करत असून हा तारा थंड असून दहा बिलियन वर्षे जुना असावा असा शास्त्रज्ञांचा अंदाज आहे 

आता शास्त्रज्ञ ह्या ताऱ्याभोवती फिरणाऱ्या ग्रहाचे सखोल संशोधन करणार असून ह्या पृथ्वीसारख्या दिसणाऱ्या ग्रहावर सजीव सृष्टी साठी आवश्यक असणारे पृथ्वीसारखे वातावरण आणि पाणी आहे का ह्याचा शोध घेण्याचा प्रयत्न  ते करत आहेत

नासाची महिला अंतराळवीर Kate Rubins स्थानकात जाण्याआधी पत्रकारांशी साधणार संवाद

 

महिला अंतराळवीर Kate Rubins अंतराळमोहीम 49 दरम्यान अंतराळ स्थानकातील Cupula मधून बाहेरील अंतरिक्ष न्याहाळताना - फोटो -नासा संस्था 

नासा संस्था -11सप्टेंबर 

नासाची महिला अंतराळवीर आणि Biologist Kate Rubins येत्या ऑक्टोबर महिन्यात  दुसऱ्यांदा अंतराळ स्थानकात राहायला जाणार आहे जाण्याआधी 25 सप्टेंबरला ती पत्रकारांशी संवाद साधणार आहे आणि तिच्या ह्या दुसऱ्या अंतराळ मोहिमे संदर्भात विचारलेल्या प्रश्नांना उत्तरे देणार आहे  Kate Rubins च्या  Star City Russia  येथील ह्या मुलाखतीचे लाईव्ह प्रक्षेपण नासा T.V. वरून करण्यात येणार आहे 

नासा संस्थेच्या website वर ह्या live संवादाचे प्रक्षेपण 7a.m. ते 8.30a.m. ह्या वेळेत करण्यात येईल त्या आधी 6.30 वाजता  Kate Rubins च्या पहिल्या अंतराळ मोहिमेतील वास्तव्यातील ठळक घडामोडींचा माहितीपर व्हिडिओ T.V. वर दाखवण्यात येईल ह्या व्हिडिओ मध्ये तिचा पहिला अंतराळ प्रवास,अंतराळ स्थानकातील वास्तव्य ,त्या दरम्यान तिने केलेले सांयटिफ़िक संशोधन व इतर घडामोडींचा समावेश असेल 

Kate Rubins 14 ऑक्टोबरला  Soyuz MS-17 ह्या अंतराळयानातून अंतराळ स्थानकात राहायला जाण्यासाठी अंतराळप्रवास करणार आहे कझाकस्थानातील बैकोनूर येथील Cosmodrome वरून अंतराळयान सोयूझ अंतराळात झेपावेल तिच्या सोबत अंतराळ मोहीम 63-64 चे रशियन अंतराळवीर Sergey Ryzhikov आणि  Sergey Kud Sverchkov हे दोघेही अंतराळ स्थानकात राहायला जाणार आहेत 

Kate Rubins हिने ह्या आधीच्या अंतराळमोहिमेत 2016 साली अंतराळस्थानकात वास्तव्य केले होते त्या दरम्यान तिने प्रथमच अंतराळस्थानकातील झिरो ग्रव्हीटी मध्ये मानवी शरीरातील पेशींमधील DNA sequence मध्ये काय बदल होतात ह्या वर संशोधन केले आणि हे संशोधन करणारी ती पहिली महिला अंतराळवीर ठरली शिवाय तिने स्थानकातील वातावरणात मानवी Heart मधील Cardiovascular system कसे कार्य करते त्यात काय बदल होतात ह्यावरही संशोधन केले होते  तिथल्या फिरत्या लॅब मध्ये जाऊन पुन्हा संशोधन करण्यासाठी ती उत्सुक असल्याच तिने ह्या आधी पत्रकारांशी साधलेल्या संवादात सांगितले होते 

अंतराळ स्थानकातील मानवी वास्तव्याला यंदा वीस वर्षे पूर्ण होतील  Kate Rubins तिच्या ह्या दुसऱ्या अंतराळ मोहिमेदरम्यान दोन नोव्हेंबरला स्थानकाचा विसावा वर्धापन दिन तिच्या सहकारी अंतराळवीरांसोबत साजरा करणार आहे ह्या वीस वर्षात अमेरिकेने अंतराळविश्वात अफाट प्रगती केलीय शिवाय पुन्हा एकदा अमेरिकन भूमीवरून अमेरिकन निर्मित अंतराळयानातून अंतराळवीर मंगळ आणि चंद्रावर यशस्वी मानवासहित यशस्वी अंतराळमोहीम राबवणार आहेत

Perseverance मंगळ यानाचे Twine Model OPTIMISM मंगळ यान पृथ्वीवर कार्यरत होणार

 नासाचे नासाच्याJPL lab मधील engineers Twine Model OPTIMISM  Mars Rover Mars Yard मध्ये नेताना फोटो -नासा संस्था

नासा संस्था-4 sap.

नासाचे Perseverance मंगळयान मंगळाच्या वाटेने निर्विघ्नपणे अंतराळ प्रवास करत असतानाच नासा संस्थेने आता Perseverance मंगळ यानाचे जुळे मॉडेल बनविले असून नुकतीच त्याची चाचणी यशस्वी झाली आहे पण हे जुळे मॉडेल अंतराळात झेपावणार नसून पृथ्वीवरील Mars Yard मध्ये कार्यरत होणार आहे 

नासाच्या साऊथ कॅलिफोर्निया येथील Jet Propulsion lab मध्ये Perseverance मंगळयानाचे जुळे मॉडेल OPTIMISM Mars Rover ची एक सप्टेंबरला घेण्यात आलेली चाचणी यशस्वी झाल्यानंतर आता पुढच्या आठवड्यात OPTIMISM नासा संस्थेतील Mars यार्डात कार्यरत होणार आहे 

जुळ्या मंगळयानाचे डिझाईन हुबेहूब Perseverance मंगळ यानासारखेच आहे त्याचे वजन,चाके,कॉम्प्युटर्स,रोबोटिक आर्म,पॉवरफुल कॅमेरे स्वयंपूर्ण व अत्याधुनिक यंत्रणेने सज्ज आहेत ह्या full scale engineering version Mars 2020 Twin मंगळ यानाला OPTIMISM असे नाव देण्यात आले आहे हे जुळे मंगळ यान नासाने तयार केलेल्या पृथ्वीवरील कृत्रिम मंगळ भूमीवर कार्यरत रहाणार आहे ह्या Mars Yard मध्ये मंगळ ग्रहावर अस्तित्वात असलेल्या भूमीप्रमाणेच जमीन तयार करण्यात आली आहे त्यातील दगड,गोटे लाल माती मिनरल्स मंगळावरील भूमीसारखेच आहेत शिवाय मंगळ ग्रहाप्रमाणेच वातावरण निर्मिती करण्यात आली आहे नासाच्या JPL Labच्या Mobility test bed चे प्रमुख engineer Anais Zarifian म्हणतात आम्ही Perseverance मंगळावर पोहोचेपर्यंत न थांबता  ह्या Twine Mars Rover ची निर्मिती केली आहे  सध्या Perseverance मंगळाच्या वाटेवर आहे तो मंगळावर उतरण्याआधीच आम्ही हा Twine OPTIMISM पृथ्वीवरील Mars Yard वर कार्यरत करणार आहोत

 Perseverance च्या अंतराळ प्रवासादरम्यान किंवा यान मंगळाच्या भूमीवर पोहोचल्यावर त्याच्या स्वयंचलित यंत्रणेत काही बिघाड झाल्यास आम्हाला ह्या twine मंगळ  यानामुळे तात्काळ माहिती मिळेल त्या मुळे आम्हाला त्यावर मात करता येईल शिवाय ह्या शास्त्रज्ञ निर्मित पृथ्वीवरील आभासी मंगळ भूमीवर OPTIMISM कार्यरत झाल्याने आणि हे twine मॉडेल असल्यामुळे प्रत्यक्ष Perseverance मंगळावर पोहोचल्यानंतर तेथील भूमीवरील वातावरण,तापमान आणि  लॅण्डिंगचे ऐतिहासिक क्षण आम्हाला इथे बसून अनुभवता येतील OPTIMISM मुळे Perseverance मंगळ यानाचे मार्गक्रमण,क्रियाशीलता,स्वयंचलित यंत्रणेची कार्यक्षमता,रोबोटिक आर्मचे कार्य अत्याधुनिक पॉवरफुल computersची बुद्धिमत्ता आणि कॅमेऱ्याने टिपलेली मंगळावरील भूमीची छायाचित्रे तात्काळ पृथ्वीवरून पाहायला मिळतील आणि आम्ही त्या क्षणांचा आनंद अनुभवू शकू 

18 Feb 2021 ला Perseverance मंगळावर पोहोचेल तेव्हा OPTIMISM मंगळ यानामुळे आम्हाला पृथ्वीवरून कमांड न देताही Perseverance यानातील Software व hardware स्वयंचलित यंत्रणेने कसे कार्यरत होतात हे समजेल ह्या जुळ्या मंगळ यानातील Mobility System,Top Driving Speed,Features,Remote Mast Sensing Mast head Science Instruments,Cameras,Computer Brains अगदी सारखेच असले तरीही ह्या दोन्ही यानाची पॉवर यंत्रणा मात्र वेगळी आहे Perseverance मंगळ यान यानात बसविलेल्या Multi Mission radio-isotope thermo-electric generator वर तयार झालेल्या पॉवरवर कार्यान्वित होतॊ तर Twine OPTIMISM मंगळ यान Umbilical cord च्या  साहाय्याने जोडलेल्या Electric power वर कार्यान्वित होतो दोन वर्षापासुन नासा संस्थेतील ईंजीनीयरची टिम ह्या Twine Mars Roverची निर्मिती करण्यासाठी अथक परीश्रम करत होते