Thursday 14 April 2016

शनीच्या कड्यांचे हे मनमोहक दृश्य

      फोटो-नासा व इसा संस्था
नासा संस्था -13 एप्रिल 2016          
शनीच्या कड्यांचे हे मनमोहक दृश्य नासाच्या शास्त्रज्ञांनी नुकतेच टिपले आहे शनीच्या कड्याचा हा प्रकाशमान  दिसणारा रुंद भाग छायाचित्रीत करणे अत्यंत कठीण असले तरीही नासा व इसा संस्थेच्या शास्त्रज्ञांनी कॅसिनी ह्या स्पेस क्राफ्ट च्या narrow angle कॅमेऱ्याच्या सहाय्याने हा फोटो टिपला आहे
शनीच्या कड्याच्या ह्या भागाची रुंदी मोजणेही कठीणच असले तरी शास्त्रज्ञांच्या मते हा भाग बुध ग्रहा एव्हढा  रुंद असून त्याची रुंदी 2980 मैल आहे
 हा भाग शनीच्या Mimas ह्या चंद्रामुळे तयार झाला असावा असे शास्त्रज्ञांना वाटते ह्या फोटोत दिसणारया शनीच्या कड्याचा भाग शनीच्या mimas ह्या चंद्राच्या गुरुत्वाकर्षण क्षेत्रातील फिरणाऱ्या धुळ व वायूंच्या कणांमुळे तयार झाला असावा जेव्हा mimas हा चंद्र शनिभोवती एक फेरी पूर्ण करतो तेव्हा ह्या कॅसिनी भागातील पार्टिकलस मात्र दोन फेरया पूर्ण करतात  

Wednesday 13 April 2016

एअर फोर्सच्या T-380 विमानाने घातली सूर्याला गवसणी



    फोटो -नासा संस्था
नासा संस्था -12 एप्रिल 2016
नासाच्या एअर फोर्स टेस्ट पायलट स्कुलच्या  T-380 ह्या विमानाने नुकतीच आकाशात सुर्यासामोरून भरारी मारली तेव्हा अत्यंत वेगाने जाणारया ह्या विमानाच्या वेगामुळे  निर्माण झालेल्या Super Sonic Waves नासाच्या शास्त्रज्ञांनी आधुनिक तंत्रज्ञान वापरून छायाचित्रीत केल्या आहेत
schlieren imagery हि जर्मनीतली दीडशे वर्षे जुनी छायाचित्रण पद्धत आहे त्याच पद्धतीला संशोधित आधुनिक पद्धतीची जोड देऊन नासाच्या शास्त्रज्ञांनी हा फोटो टिपला आहे
ह्या आधुनिक पद्धतीने सूर्याचा पृष्ठभाग व कॅमेरा ह्या मधून एखाधी वस्तू किंवा विमान जाते तेव्हा वेगामुळे निर्माण होणारया Super Sonic Waves  छायाचित्रीत करणे शक्य होते
ह्या फोटोत एअर फोर्सच्या विमानाच्या वेगामुळे Super Sonic Waves तयार झाल्या आहेत आणि ह्या छायाचित्राच्या माहितीचा उपयोग आता कमी Super Sonic Waves निर्माण करणारया एअर क्राफ्टची निर्मिती करण्यासाठी होईल अशी आशा शास्त्रज्ञांना वाटतेय

Monday 4 April 2016

तप्त ग्रहावरील उष्ण वारयाच वादळ

            फोटो -नासा संस्था      तप्त ग्रहावरील उष्ण वारयाच वादळ
 नासा संस्था -3 एप्रिल
नासाच्या स्पीटझर स्पेस दुर्बिणीने H D 80606b ह्या ग्रहावरील अति उष्ण वायूच्या वादळाचे हे छायाचित्र टिपले आहे हा ग्रह  दर 111 दिवसांनी त्याच्या तारयांच्या जवळ येतो तेव्हा अतिशय तप्त होतो ह्या ग्रहाचे अत्युच्च तापमान 2000 डिग्री f. आहे तर त्याचे सर्वात न्यूनतम तापमान  400 f . आहे
गेल्या दशकात शास्त्रज्ञांनी अंतराळाचा वेध घेत सुर्यमालेबाहेरील जवळपास दोन हजार ग्रहांचा शोध लावला असून अजूनही हजारो ग्रह अंतरिक्षात भ्रमण करत असल्याचा शास्त्रज्ञांचा कयास आहे
हे शोधलेले नवीन ग्रह तप्त गुरु (Hot Jupiters) ह्या गटात येतात हे ग्रह गुरु सारखेच तप्त वायु ग्रह असले तरी त्यांची ग्रहाभोवती फिरण्याची कक्षा मात्र वेगळी आहे कधी ती तारयापासून खूप दूर तर कधी अगदी जवळ असते तप्त गुरूची माहिती शास्त्रज्ञांनी शोधुन काढली असली तरीही हे ग्रह कधी व कसे तयार झाले आणि त्यांची भ्रमण कक्षा एकसारखी का नाही ? ह्याचे गूढ  उकलण्यात मात्र अजूनही शास्त्रज्ञांना यश आलेले नाही
ह्या  फोटोतला  H D 80606b हा ग्रह पृथ्वीपासून 190 प्रकाश वर्षे दूर असून त्याच्या वेगवेगळ्या भ्रमण काक्षेनुसार तो तारयांच्या जवळ येताच त्याचे उष्णतामान अत्युच्च होत 2000 डिग्री f . इतके होते संशोधकांनी काढलेल्या निष्कर्षा नुसार हा ग्रह मोठ्या कक्षेतून लहान कक्षेत भ्रमण करत असावा व त्याच्या जवळील ग्रहांच्या गुरुत्वाकर्षणामुळे तो त्या ग्रहांच्या कक्षेत ओढला जाऊन त्याची कक्षा अशी बदलत असावी संशोधक ह्या विषयी अधिक माहिती मिळवण्यासाठी प्रयत्नशील आहेत