Thank you , thank यु आर्मी ,शुक्रिया जवान ,अल्ला तुम्हे सलामत रखे लंबी उमर दे! एक महिला जवानाला दुवा देत होती गेल्या आठवड्यात झेलम नदीच्या पूराच तांडव सुरु असताना मृत्युच्या तावडीतून आपल्या जीवाची पर्वा न करता पूरग्रस्त काश्मिरी जनतेचा जीव वाचवणाऱ्या जावानांप्रती जवळपास सर्वांचीच हीच भावना होती.
वरून धो धो कोसळणारा पाऊस समोर झेलम नदीच्या पूराच तांडव, दल झीलही पुरान ओसंडून वाहू लागल्यान पूराच पाणी रस्त्यावरून घराघरात शिरलं आणि आपल्या बरोबर घरदार,शेती ,सामान,अन्नधान्य वाहून नेऊ लागल डोळ्यादेखत क्षणात आपल सर्वस्व उध्वस्त होताना पाहून विमनस्क , असहाय काश्मिरी जनतेच्या डोळ्यातून अश्रूचा बांध फुटला.
पुराच्या काळात जवळपास सर्वच चानल्स वरून लाइव टेलिकास्ट दाखवल्या जात होत चानल्सचे पत्रकार प्रत्यक्ष तिथे जाऊन पाण्यातुन वाट काढत आपला माइक व तोल सावरत पूरग्रस्तांची बितंबातमी लोकांपर्यंत , सरकार पर्यंत पोहोचवतानाच रडणाऱ्या काश्मिरींना धीर देत त्यांच सांत्वन करत होते त्यांना मदतीच आवाहन करतानाच तिथली संपर्क यंत्रणा बंद पडल्यान टी.वि. वरून त्यांची माहिती प्रकाशित करून त्यांना फोन लाईनही उपलब्ध करून देत होते.
काहीच्या मते गेल्या १०९ वर्षात तर काहीच्या मते साठ वर्षात एव्हढा प्रलयकारी पूर आला नव्हता पाणी वाहून जाणारे नाले बुजवल्या गेल्याने, दल झील जवळ बांधकाम झाल्याने आणि झीलमध्ये भराव टाकून केलेल्या फुले,भाजीपाल्याचा शेतीमुळे पूर आल्याची शक्यता जाणकार व्यक्त करतात.
जिल्ह्यातल्या सर्वच नद्यांनी धोक्याची पातळी ओलांडली काश्मीर खोर पाण्याखाली गेल.शहरातील रस्ते ,घरे ,दुकाने दहा -पंधरा फुट पाण्यात बुडाल्याने स्थानिक लोक ,पर्यटक अडकून पडले ग़ाड्या पाण्यात वाहू लागल्यान मदतकार्य ठप्प झाल तेव्हा त्वरीत लष्कराला पाचारण करण्यात आल लष्कराच्या तिन्ही दलातील आणि N D R F चे जवान मदतीसाठी धावले लष्कराने आपली विमाने ,Helicopters व water बोट्स मदतीसाठी उपलब्ध करून दिली लष्कराची ,Helicopters ,विमाने लोकांच्या सुटकेसाठी त्यांना आवश्यक सेवा पुरवण्यासाठी सतत येजा करत होती दोरखंडाच्या साह्याने लोकांना वर ओढून वाचवण्यात येत होत आधी वृद्ध,रुग्ण व बालकांना वाचवण्यात आल ,पुलवामा जिल्यात लोकांच्या मदतीसाठी गेलेली बोट बुडाली त्यातले दोन जवान बेपत्ता झाले तरीही बोटींनी लोकांना वाचवण्यात येत होत पुरात दोनशे लोक ,जनावरे मेली वीज गेली पूराच पाणी दोन मजल्याच्याही वर चढल्यान घरातल सामान अन्न धान्य वाहून गेल आणि पाणी शुद्धीकरण यंत्रणा बंद पडल्यान लोकांचे हाल झाले पण लष्कराने त्यांच्या साठीची खाण्याची बिस्किटे ,पाणी ,दुध,औषध ह्यांची पाकिटे ,Helicopters मधून अडकलेल्या लोकांसाठी टाकली .श्रीनगर विमानतळावर पूरग्रस्तांसाठी त्यांच्या जवळचे तंबू ठोकून लोकांच्या राहण्याची सोय केली त्यांना अंथरूण ,पांघरूण दिले जनरेटरवर वीज उपलब्ध केली ,आपल्यासाठीच अन्न शिजवून त्यांच्या खाण्यापिण्याची सोय केली.
श्रीनगर मधले सात दवाखाने व मेडिकल कॉलेज पाण्याखाली गेल्याने पुरामुळे आजारी पडलेल्या रुग्णांचे हाल झाले तेव्हा लष्कराने विमानतळावर मेडिकल कॅम्प उभारून लष्करातील मेडिकल चमु स्थानिक रिटायर्ड डॉक्टर्स ,स्वयंसेवक ,नर्स ह्यांच्या मदतीने रुग्णावर उपचार केले इंजेक्शन्स,औषधाची सोय केली.
पुरामुळे जागोजागी रस्ते उखडले ,दरडी कोसळल्या पुलावर पाणी साचल त्या मुळे रस्ते बंद झाले होते वैष्णो देवीचे यात्रेकरू चार दिवस रस्त्यात अडकले तेव्हा जवानांनी त्यांना पहाडी जुन्या रस्त्यांनी व्यवस्थित बाहेर काढल पुराच्या प्रचंड वेगाने आलेल्या प्रवाहाने जम्मू श्रीनगर हाय वे वरचा पुल [लेह पुंछ कडे जाणारा ] पाहता पाहता क्षणात वाहून गेला पण लष्कराच्या अभियांत्रिकी चमूंनी अहोरात्र मेहनत करून अवघ्या सोळा तासात पुन्हा पूल बनवला आणि दोन्हीकडे अडकलेल्या लोकांची सुटका केली.धोक्याचा इशारा दिल्यानंतर काहीजण सुखरूप बाहेर पडले पण काहीजण आपल सुस्थितीतल घर चोरी होईल ह्या भितीन सोडायला तयार नव्हते त्या मुळे ते अडकले तिथल्या स्थानिकांनी टाक्या दारे,टायर बांधून होडी तयार करून त्यांना वाचवले तर काही छतावर चढले पुरात बेमिना मधली सुगंधी तांदळाची शेती वाहून गेली ,आक्रोड ,सफरचंद ,केशराच नुकसान झाल आधीच अतिरेक्यांचा त्रासान त्रस्त झालेले काश्मिरी नैसर्गिक ,विध्वंसक आपत्तीन बेहाल झाले अश्रू ढाळू लागले.
नव्वदच्या दशकापर्यंत स्वर्गीय सौदर्याच वरदान लाभलेलं काश्मीर खुशहाल होत कित्येक हिंदी सिनेमांच शुटींग इथे व्हायचं त्या मुळे साहजिकच काश्मीर पर्यटकांनी गजबजायच इथल्या काश्मिरी विणकरांनी विणलेल्या व कलावंतांच्या काश्मिरी काशिदाकारीनी अलंकृत झालेल्या शाली,गालिचे ,स्वेटर्स ,रेडीमेड ड्रेसेस ,सिल्कच्या साडया त्यांनी बनवलेल्या धातूच्या व कागदी हस्तकलेच्या वस्तू लाल लाल सफरचंद पर्यटकांना आकर्षित करायचे अजूनही करतात ऐशीच्या दशकातल बर्फाच्छादित काश्मिरच निसर्ग सौदर्य पाहिलं अनुभल होत काश्मीरचा कोपरान कोपरा नैसर्गिक सौंदर्यान नटलेला जिकडे तिकडे खळाळत पाणी झरे बर्फाच्छादित गिरिशिखरे ,बर्फाचा भुर भुरता पाऊस ,सुरुची झाडे सारच विलोभनीय ,अप्रतिम !
तेव्हा सुशोभित शिकारयातून जाताना हाउस बोटीतल्या काश्मिरी बायका पर्यटकांना"आओ बेहनजी चाय पिने"म्हणून बोलवायच्या काश्मिरी कारखानदार खास "काश्मिरी कहवा" एकदा तरी पिऊन पहा असा आग्रह करायचे थंडी पासून आपला बचाव करण्यासाठी कोळशांनी{मंद }पेटवलेली कांगडी ओव्हरकोट मध्ये घेऊन फिरणारे काश्मिरी पर्यटकांचे हसून स्वागत करायचे तिथल्या हाउस बोटीतल्या वास्तव्यात काश्मिरी कलावंतांच्या अप्रतिम कलेच दर्शन तर घडलच शिवाय आपण एखाद्या अद्ययावत सुसज्य घरात आहोत की बोटीत असा प्रश्न पडला तिथे एक दिवसाच्या वर राहू नका अस सांगण्यात आल होत कदाचित तेव्हाच दहशतवादी सक्रिय झाले असावेत नव्वद नंतर काश्मीर हळू हळू घुमसत गेल सतत भीतीच्या छायेखाली राहील आधी अटलजींनी काश्मिर मध्ये शांतता प्रस्थापित करण्याचा प्रयत्न केला पण कारगिल युद्धान त्यावर पाणी पडल आणि आता पंतप्रधान मोदींनी तिथल्या सर्वच क्षेत्रातल्या विकासा साठी हजारो कोटीची आर्थिक तरतूद जाहीर केली त्या मुळे काश्मिरी आंनंदित होते पण पुराच्या तांडवान सर्वस्व गेल्याने काश्मिरी हतबल झाले पण काश्मिरी लोकांना लाभलेल्या कलेच्या वरदानामुळे ते पुन्हा आत्मनिर्भर होतील,धैर्याने उभे राहतील मोदींनी मदतनिधी जाहीर केला आहेच अर्थात सार पुर्ववत व्हायला वेळ मात्र लागेलच .