रम्य ते सिनेमाचे दिवस

             सद्या सिनेमाच शताब्दी वर्ष सुरु आहे टी वि.वरून सिनेमा बद्दलच्या सुवर्ण वर्षातल्या आठवणीची पर्वणी सिनेरसिकांना अनुभवायला मिळतेय त्या काळातल्या सिनेमाची रोचक माहिती,दुर्मिळ छायाचीत्रे,सिनेमाच्या जडण घडणीचे किस्से,त्या वेळेस आलेल्या अडचणी ह्या अनुभवांची पोथडीच आपल्या पुढे टी.वि.माध्यमाने रिती केलीय त्या वेळेसचे दिग्दर्शक,निर्माते,कलाकार ह्या साऱ्यांचा तो अविस्मरणीय काळ सिने सुवर्ण वर्षात टी.वि.मुळे आपल्याही भेटीस आलाय.

                   दादासाहेब फाळके ह्यांना पहिला मराठी सिनेमा काढताना आलेला रोमहर्षक अनुभव आपल्याला "हरिश्चन्द्राचि फ्याक्टरी"ह्या सिनेमातून पाहायला मिळाला आणि सिनेमा पडद्यावर दिसावा म्हणून त्यांनी केलेला संघर्ष आपण अनुभवला आता बटन दाबताच टी.वि.वर आपण सहजतेन हवा तेव्हा हवा तो सिनेमा पाहत असताना तर आपण त्यांचे ऋण मानायलाच हवे.
             सिनेमावाल्यांसाठी,सिनेमासाठी आणि सिनेमे पाहणारयांसाठी खरोखरच तो सुवर्ण संघर्ष काळ होता सिने रसिकांसाठी सिनेमा पाहायला मिळणे म्हणजे जणू आनंदाची पर्वणीच म्हणूनच सिनेमा पाहायला जायचा दिवस सिनेमामय होवून जाई शहरी रसिकांसाठी जर सिनेमा चांगला आणि हाउसफुल असेल आणि तो थोड्याच दिवसासाठी आलेला असेल तर आधी सकाळीच बसने जाऊन advance बुकिंग कराव लागे कधी,कधी लवकरच advance बुकिंग संपे.रांगेत black ने तिकीट विकणारेच जास्त असत सुशिक्षित लोक सहसा black च तिकीट घेत नसत blackच्या तिकिटाच्या दरात "शोलेन"विक्रम केला होता तसाच जास्त दिवस थियेटर मध्ये राहण्याच्याही बाबतीतही.एकदा तिकीट मिळाल कि मग पुन्हा दुपारी बसन थियेटर गाठण्याची कसरत करावी लागे त्यातही बस जर गर्दीन भरून आली आणि दोन तीन बसेस न थांबता गेल्या कि मग सिनेमा आधीची जाहिरात,माहितीपट आणि कधी,कधी सिनेमाची सुरुवातही गेल्याची चुटपूट लागे कारण तेव्हा टी वी नव्हता आणि जाहिराती चांगल्या असत आता टी वी वर सतत नको त्या घाणेरड्या जाहिरातीचा मारा सुरु असतो आणि नको ती जाहिरात पाहणे "!म्हणून प्रेक्षक channels बदलवत असतो.
             दर्जेदार दिग्दर्शकाच कुशल दिग्दर्शन उत्कृष्ठ कथानक,सुमधुर गीते,सुरेल संगीत आणि दर्जेदार कलावंताचा दर्जेदार अभिनय.विनोदी कलावंताचा कुठलाही पाचकळपणा न करता केलेला अवखळ निखळ विनोद आणि अभिजात नृत्याविष्कार एक हलका फुलका मनोरंजक सिनेमा पाहायला मिळाल्याच्या आनंदात प्रेक्षक चित्रपटगृहा बाहेर पडत.
           सोलापुरात तेव्हा पंधरा ,सोळा सिनेमा गृहे होती उमा थियेटरच इंटिरियर पाहण्यासाठी खास बाहेरगावाहून लोक येत असच मुंबईच"मराठा मंदिर"ही फ़ेमस होत तिथे आम्ही जया भादुडीचा "कोरा कागज" हा सिनेमा पहिला होता काहीत भाषिक सिनेमे लागत.काही कन्नड मैत्रिणींच्या आग्रहाखातर आम्ही श्रीदेवीचा कन्नड सिनेमा पहिला होता त्यात साधी सुधी श्रीदेवी हिरोइन होते अशी कथा होती तेव्हाचा श्रीदेवीचा अभिनय ते आताच्या इंग्लिश विग्लीश पर्यंतचा तिचा अभिनय खरोखरच लाजवाब! सोलापुरात बरीच सिनेमागृहे एकाच ठिकाणी असल्याने त्याला थियेटर अस नाव पडल आणि त्याचा एक फायदा होई जर वेळेवर तिकीट मिळाल नाही तर दुसरया सिनेमाला जाता येई आमच्या शाळेच्या फाटकाला शाळा सुरु झाली कि कुलूप लागे कारण "सरला येवलेकर"सिनेमात काम करण्यासाठी शाळेतून पळून गेली अस आम्हाला सांगण्यात येई  काही मराठी गाजलेले चांगले सिनेमे मराठी सिनेसप्ताहात लागत तेव्हा आम्हाला माणूस,शेजारी,कुंकू असे एकाहून एक सरस सिनेमे पाहायला मिळत."पोसायडन adventure",बर्निंग ट्रेन"," Enter the Dragon" अशा धैर्यपटातील थरार आम्ही अनुभवला.
      जुने सिनेमे matinee ला लागत आणि ते फक्त बारा ते तीन ह्या वेळातच दाखवत चोरीचोरी,अनारकली, मुगलेआझम, आवारा,चारसोबीस,चालती का नाम गाडी या सिनेमांना लोक खूप गर्दी करत त्यातल्या नृत्यावर पैसे उधळत ह्या सिनेमांची गाणी कथा दिग्दर्शन आणि राजकपूर नर्गिस,मधुबाला मीनाकुमारी,किशोरकुमार दिलीपकुमार ह्या साऱ्यांचाच अविस्मरणीय सहज सुंदर अभिनय,सारच अलौकिक! अजरामर!आजच्या तरुणाईलाही भुरळ पाडणार!
         राज कपूर ,गुरुदत्त हृषीकेश मुखर्जी,गोविंद निहलानी,किशोर कुमार ,कमाल अमरोही, यश चोप्रा या सारख्या दिग्दर्शकांच्या दिग्दर्शनाला खरोखरच तोड नाही सिनेमांची गाणीही ओठावर रेंगाळणारया चालीची,पुन्हा पुन्हा ऐकावीशी वाटणारी, गुणगुणावीशी वाटणारी असत पण ती आठवडयातून एकदाच रेडीओ वर"बिनाका गीतमाला" ह्या कार्यक्रमातून लागत आणि लोकप्रियते नुसार त्यांचे नंबर लागत मग कोणते गाणे पहली पायदानपर ह्याची ऊत्सुकता सारयांना असे.गीतकारांनी लिहलेल्या गीताचे बोलही चांगले असत.
         सिनेमाची स्टोरी लोकांच्या आवडीनुसार बदले tragedy,कॉमेडी,रोमांटीक,थरारपट सारेच सिनेमे चांगले असत राजेश खन्ना, जितेंद्र,ऋषी कपूरचा रोमांटीक हिरो असो कि फारुख शेख,सचिन सारखा साधाभोळा मध्यम वर्गोय हिरो लोक त्यांना डोक्यावर घेत जया,रेखा,दीप्ती नवल,शबाना,टीना मुनीम,स्मिता पाटील रंजिता ह्यांचे अखियोंके झरोकेसे, रजनीगंधा, मिली, खुबसुरत उंबरठा,नदीयाके उस पार,खट्टीमिठी असे अनेक सिनेमे तेव्हा गाजले वहिदा,बबिता आशा पारेख साधना, राखी, शर्मिला,माला सिन्हा,हेमा,मुमताज, नीतू सिंग ह्यांनीही एक काळ गाजवला.
         ह्या सिने कलावंताचं प्रचंड कुतूहल तेव्हा असे त्यांचं हसण,दिसण त्यांची वेशभूषा केशभूषा ह्याच अनुकरण तेव्हाची पिढी करत असे साधनाकट नीतू कट,डिम्पल कटची तेव्हा fashionहोती.नीतूची बेल बॉटम pant,झीनतची लुंगी कुडता, जयाचा घागरा,शरारा टीना मुनीमची मिडी,रेखा,हेमा,शबानाच्या सिल्क सुती साड्या,जयाची एक वेणी, रेखाच्या दोन वेण्या,शबानाचा अंबाडा बॉबी प्रिंट चे ड्रेस ,मोठे कानातले रिंग मिनी स्कर्ट,आणिआधीच्या हिरोइनच्या हेअर स्टाइल्स तरुणीत फ़ेमस होत्या तर अमिताभ,राजेशचा ड्रेस, हेअरकटचीही fashion तरुणात होती.
           त्या वेळेस मोती,मण्या खडे,प्लास्टिक पोवळे ह्यांचे सेट्स ब्रेसलेट, घुंगरूच्या अंगठ्यांची fashion होती मुमताझ सारख्या लोकरीने विणलेल्या फुलांची साडी, तर आता fashion मध्ये आलेल्या जडाऊ वर्कच्या साड्याची, तंग सलवार कुडता, slacks चीही fashion होती.
                     एखादा सिनेमा आवडला कि तो कित्येक वेळा पहाणारे रसिक असत आणि त्याला वयाचही बंधन नसे ऋत्विक रोशनचा "कहो ना प्यार है "हा सिनेमा यवतमाळ इथल्या एका सत्तर वर्षीय आजीन तब्बल सत्तर वेळा पहिला होता आणि त्या साठी इथल्या थियेटर मालकाने तिचा सत्कारही केला होता.
       काळ बदलला टी.वि.,कॉम्पुटर,मोबाईल क्रांती झाली आता नवनवीन सिनेमे घरबसल्या पाहायला मिळताहेत हे खरच वाखाणण्याजोगे आहे पण काही निवडक सिनेमेच चांगल्या ह्या प्रकारात मोडतात नाही तर त्याच,त्याच नावाचे जुने सिनेमे रिमिक्स करून पुन्हा रिलीज करण्याचा नवा ट्रेंड सुरु आहे पण त्याला जुन्याची सर नाही त्यातली नको ती घाणेरडी,सतत दाखवली जाणारी दृश्ये पाहून सेन्सर बोर्ड अस्तित्वात आहे कि नाही असा प्रश्न पडतो आताही नवनवीन कथेवर किंवा जून्या चांगल्या लेखकांच्या कथेवर चांगले सिनेमे निघाले तर लोक ते आवर्जून पाहतील.